رویای اتومبیل رانی توسط بشر اولین بار توسط هومر شاعر یونانی در رمان ایلیاد مطرح شد. هومر در آن زمان از اتومبیل با نام وسیلهای سه چرخ برای عبور و مرور نام برد. اما سرانجام در سال ۱۶۷۶ این رویا توسط فردیناند فربیست بلژیکی به حقیقت پیوست و اولین اتومبیل تاریخ که با نیروی اسب بخار حرکت میکرد، تولید شد.رویای اتومبیلرانی به قدری برای بشر جذاب بود که بعد از آن شاهد پیشرفت فوقالعاده سریع آن و ساخت و ساز انواع و اقسام اتومبیلها بودیم. اما در نهایت میتوان سال تولد خودرو مدرن امروزی را در سال ۱۸۸۶ و توسط کارل بنز مخترع آلمانی نامید. در دنیای ویدیو گیم هم شاهد روندی شبیه به آن چیزی که در تاریخ به وقوع پیوست، هستیم. در عمل میتوان رد پای اتومبیلها را از همان زمان تولد ویدیو گیم پیدا کرد، اما این بلوغ و تولد زمانی به اوج خود رسید که کنسول پلیاستیشن متولد شد و در آن زمان شاهد عرضه یکی از اولین عناوین سه بعدی اتومبیلرانی با شماره اول Ridge Racer بودیم. عنوانی که تبدیل به یکی از پر فروشترین عناوین پلیاستیشن شد و به سرعت جایگاه عناوین ریسینگ را در دنیای ویدیو گیم باز کرد. هر چند روند عرضه و محبوبیت عناوین ریسینگ با عرضه کنسولهای جدید کاهش یافت و در عمل دیگر شاهد عناوین انگشت شماری در این سبک هستیم، اما قصد داریم در مقاله پیش رو نگاهی به ده عنوان فراموش شده سبک ریسینگ بیاندازیم. عناوینی که احتمالا اکثر شما مثل نگارنده این مطلب با آنها خاطره دارید و در عمل هر کدام از آنها در گوشهای از تجربه گیمینگ ما نقش بستهاند.
برای تماشای آیتم ویدیویی در یوتوب کلیک کنید
Ridge Racer
شماره اول ریج ریسر در سال ۱۹۹۵ و در روز عرضه کنسول پلیاستیشن منتشر شد. عنوانی که از همان شروع به لطف موزیکهای جذاب، گرافیک چشمنواز و گیمپلی آرکیدش به شدت مورد توجه علاقمندان به سبک ریسنگ قرار گرفت. در عمل سری ریج ریسر منبع الهامی برای عناوینی مثل سری NFS و Burnout در سالهای پیش رو بود. هر چند ریج ریسر از لایسنس واقعی اتومبیلها بهرهمند نبود، اما به قدری فیزیک و هندلینگ اتومبیلها به نمونههای واقعی آنها شبیه بودند که در عمل تجربه رانندگی با هر کدام از اتومبیلها با دیگری به صورت کامل تفاوت داشت و بازیکنان به صورت کامل حس و حال رانندگی با اتومبیلهای متفاوت را در بازی تجربه میکردند. با موفقیت شماره اول، شرکت نمکو به عنوان ناشر تصمیم به ساخت ادامه سری گرفت و با این اوصاف شاهد عرضه شمارههای مختلفی از این سری بودیم. در نهایت میتوان از شماره هفتم بازی به عنوان آخرین نسخه موفق آن نام برد که با رزولوشن ۱۰۸۰ و تکنولوژی دالبی برای صدا، قدرت کنسول پلیاستیشن ۳ را به نمایش میگذاشت. هر چند شماره هفتم مورد توجه اکثر منتقدان قرار گرفت، اما هزینه تولید بالا و نبود اتومبیلهای لایسنس شده از دلایلی بودند که در نهایت باعث شکست سری در آخرین شماره آن با نام Ridge Racer Unbounded شدند. عنوانی که دارای ضعفهای متعددی در بخش گیمپلی، فیزیک و هوش مصنوعی بود.
Twisted Metal
Twisted Metal یا همان ماشین جنگی به عنوان یکی دیگر از عناوین محبوب کنسول پلیاستیشن در سال ۱۹۹۵ منتشر شد. عنوان محبوب ما ایرانیها که در آن زمان در گیمنتهای مختلف به انجام آن و رقابت با یکدیگر یک جنگ تمام و کمال را راه میانداختیم. در ماشین جنگی خبری از اتومبیلهای واقعی یا پیست مسابقه نبود. بلکه شاهد اتومبیلهای تا دندان مسلحی بودیم که هر کدام دارای سلاحهای مرگبار و تجهیزات مختلف برای نابودی و جنگ با سایر اتومبیلها در فضایی بسته بودند. دیوید جفی، خالق سری God of WAR به عنوان خالق این سری، موفق شد تا یکی از موفقترین عناوین کنسول پلیاستیشن را روانه بازار کند و با گذشت تنها یک سال از عرضه نسخه اول، شماره دوم هم با همان حال و هوا عرضه شد. شماره های سوم و چهارم هم به ترتیب در سالهای ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ منتشر شدند. عناوینی که هر چند بازیهای خوبی بودند، اما نسبت به نسخههای اول و دوم ضعیف عمل کردند. شماره سوم و چهارم بازی توسط یک استودیو متفاوت و با یک موتور گرافیکی جدید ساخته شدند و به همین صورت حس و حال شمارههای اولیه سری را نداشتند. در مجموع سری ماشین جنگی تا پایان سال ۲۰۰۰ موفق به فروش بیش از پنج میلیون نسخه شد. با این اوصاف شرکت سونی یکبار دیگر تصمیم گرفت تا ساخت شماره بعدی سری را به دست سازندگان اصلی آن بسپارد و بدین صورت عنوان Twisted Metal: Black در سال ۲۰۰۱ برای کنسول پلیاستیشن ۲ منتشر شد و با کسب میانگین نمرات ۹۱ از سایت متاکریتیک، تبدیل به یکی از موفقترین عناوین کنسول PS2 شد. بعد از آن شاهد عرضه چندین شماره برای کنسول PSP و در نهایت در سال ۲۰۱۲ شاهد عرضه آخرین بازی از سری برای کنسول PS3 بودیم. عنوانی که هر چند سرگرم کننده و جذاب بود، اما نتوانست همانند شمارههای قبلی موفق عمل کند و با کسب نمرات متوسط و ترک دیوید جفی از سونی به پرونده سری خاتمه داد.
Burnout
سری Burnout نه بخاطر کیفیت پایینش به فراموشی سپرده شد و نه بخاطر فروشش، بلکه این عنوان اسیر سیاستهای متفاوت شرکت EA شد. سری برناوت اولین بار در سال ۲۰۰۱ برای کنسولهای پلیاستیشن ۲، گیم کیوب و ایکس باکس منتشر شد و به شدت مورد توجه علاقمندان به سبک ریسینگ قرار گرفت. این سری با همان فرمول ریج ریسر و بر پایه گیمپلی آرکید تولید شد، با این تفاوت که اینبار تصادفات رانندگی و نابودی ماشینها در طول مسابقه تمرکز اصلی سازندگان برای ساخت این عنوان بودند. استودیو Criterion به قدری بر روی هندلینگ، فیزیک و جزیئات اتومبیلها و تصادفات کار کرده بود که در عمل شاهد خلق یکی از جذاب ترین عناوین ریسینگ بودیم. موفقیت بازی و موتور گرافیکی خوبش به قدری درخشان بود که استودیو راکاستار برای ساخت شماره های سوم GTA، وایس سیتی و سنآندرس از موتور استودیو Criterion با نام RenderWare استفاده کرد. اما این پایان خوش سری نبود. در سال ۲۰۰۴ شرکت EA مالکیت استودیو Criterion را به دست گرفت و در نهایت با عرضه آخرین شماره از سری با نام Burnout Paradise پرونده این سری هم به پایان رسید.
Project Gotham Racing
قطعا میتوان از سال ۲۰۰۰ میلادی به عنوان یکی از دوران با شکوه ژانر ریسینگ نام برد. بعد از انتشار شماره اول برن اوت در آن سال، بازی Metropolis Street Racer برای کنسول دریمکست منتشر شد. عنوانی آرکید که پر پایه انجام حرکات نمایشی و جمعآوری امتیاز ساخته شده بود و به همین صورت مهارت بازیکنان را به چالش میکشید. بعد از موفقیت این عنوان، در سال ۲۰۰۱ ادامه آن با نام Project Gotham Racing برای کنسول ایکسباکس منتشر شد که از هر لحاظ در مقایسه با MSR عنوان بهتری بود. PGR از همان سیستم مشابه MSR با نام امتیازات Kudos استفاده میکرد.موفقیت بازی باعث شد تا در سالهای بعد شاهد عرضه چهار نسخه اصلی و دو نسخه برای گوشیهای موبایل از سری PGR باشیم. در نهایت در سال ۲۰۰۷ استودیو Bizarre که وظیفه ساخت بازی را برعهده داشت، توسط اکتیوژن خریداری شد و پرونده این سری هم با عرضه شماره چهارم بسته شد. بعد ها و در سال ۲۰۱۰ استودیو Bizarre اقدام به عرضه عنوانی با نام Blur کرد. عنوانی که به صورت ادامهای مجزا برای سری PGR ساخته شده بود. هر چند Blur هم موفق عمل کرد، اما در سال ۲۰۱۱ شرکت اکتیوژن تصمیم گرفت تا استودیو Bizarre را تعطیل کند تا بدین صورت یکی دیگر از سازندههای عناوین ریسینگ نابود شود.
MotorStorm
سری موتوراستورم یکی از IP های موفق شرکت سونی محسوب میشود که با عرضه کنسول پلیاستیشن ۳ توسط استودیو Evolution متولد شد. تمرکز اصلی موتوراستورم، مسابقات آف رود در شرایط آب و هوایی مختلف و استفاده از اتومبیلهای رالی، موتور ها، باگی، اتومبیلهای سنگین و … بود. در عمل بازی تا به امروز در کتاب رکورد های گینس به دلیل تنوع وسایل نقلیه خودش حضور دارد. در کنار مسیر های مختلف برای انجام مسابقات، بازی از سیستم پویا برای اتفاقات داخل مسابقه بهره میبرد. به این صورت که تصادفات، گل و لای و دمیجهای محیطی کاملا به صورت پویا در طول مسابقه به وقوع میپیوستند و تا پایان مسابقه هم شاهد نقش آنها در جریان مسابقه بودیم. در سال ۲۰۰۸ شماره دوم منتشر شد. اینبار آب و هوای استوایی و جنگلهای بارانی میزبان رقابتهای بازی بودند. در سال ۲۰۱۱ هم سومین شماره با نام MotorStorm: Apocalypse منتشر شد که در عمل وقایع طبیعی مانند زلزله و سونامی را وارد جریان مسابقه میکرد. هر شماره موتور استورم عناوین موفقی بودند که برای کنسول پلیاستیشن ۳ منتشر شدند. آخرین عنوان در سری با نام MotorStorm: RC به عنوان یک بازی فرعی برای کنسول PS Vita و پلیاستیشن ۳ منتشر شد و با این اوصاف پرونده سری موتور استورم در همان سال برای همیشه بسته شد.
Midnight Club
وقتی راکاستار و استودیو راکاستار سندیگو دست به ساخت یک ریسینگ بزنند، انتظاری جز شاهکار را نمیتوان داشت. سری میدنایت کلاب هم یک شاهکار تکرار نشدنی در ژانر ریسینگ محسوب میشود. عنوانی که با تمرکز بر مسابقات غیرقانونی خیابانی و با همان میراث و رد پای راکاستار توسط استودیو سن دیگو در سال ۲۰۰۰ متولد شد. شماره اول میدنایت کلاب ما را به لندن و نیویورک برای انجام مسابقات خیابانی میبرد. در عمل ترکیب اتومبیلها، خیابان های با جزئیات نیویورک و لندن و لیست جذاب موزیکها، به مانند معجونی خوشمزه بود. استودیو سن دیگو برای ساخت بازی، از گروه ژاپنی میدنایت کلاب که شامل گروهی از اتومبیلرانان غیر قانونی میشود، الهام گرفته بود. با موفقیت شماره اول، شاهد عرضه سه نسخه در سال های پیشرو و در نهایت آخرین نسخه بازی با نام Midnight Club: Los Angeles در سال ۲۰۰۸ بودیم. در آخرین شماره، بازی کاملا به یک GTA اتومبیل رانی تبدیل شده بود. در کنار وجود خط داستانی مفصل و سیستم پیشبردی مشابه به GTA، طراحی دقیق شهر لسآنجلس و سیستم تعقیب و گریز و در نهایت موزیکهای فوقالعاده بازی، عواملی بودند که Midnight Club: Los Angeles را تبدیل به یکی از بهترین شمارههای سری مید نایت کلاب کردند.
Driver
شاید بتوان از Driver به عنوان یکی از نوستالژیک ترین بازیهای موجود در لیست ده ریسینگ فراموش شده نام برد. یکی از اولین عناوین ریسنگ کنسول PlayStation و البته یکی از اولین عناوین جهان باز تاریخ در سبک ریسینگ که با عرضه در سال 1999 انقلابی را در سبک ریسینگ بپا کرد و باعث شکل گیری مسیر کنونی بسیاری از عناوین مطرح از جمله GTA شد. در درایور ما در نقش جان تنر قرار میگرفتیم. راننده سابق مسابقات اتومبیلرانی که حال در نقش پلیس مخفی وظیفه رویارویی با خلافکاران در تعقیب و گریز رانندگی را در چهار شهر لسآنجلس، سن فرانسیسکو، میامی و نیویورک بر عهده داشت. از نکات برجسته درایور میتوان به طراحی با جزئیات چهار شهر نام برده شده، وجود داستان و مراحل تعیقب گریز نام برد. همچنین درایور دارای سیستم تعیقب و گریز با پلیس بود و در صورت اشتباهات بازیکن در طول رانندگی، شاهد تعقیب او توسط پلیس بودیم. سیستمی که قطعا به عنوان یکی از جذابترین و البته سختترین نکات درایور میتوان از آن نام برد. بعد از موفقیت شماره اول، شاهد ساخت و عرضه شمارههای بعدی برای سری بودیم که البته هیچ کدام نتوانستند موفقیت شماره اول را تکرار کنند. در شماره دوم، به بازیکن اجازه داده میشد تا از اتومبیل خود پیاده شده و یک سری از مراحل را در حالت پیاده دنبال کند، اما این بخش به حدی ابتدایی و ناقص بود که کلیت بازی را در زیر سایه خود قرار داد. شماره سوم و چهارم هم با آن که به شدت سعی کردهبودند تا بخشهای پیاده و اکشن بازی را پیشرفت دهند، اما نتیجه باز هم عرضه نسخههای متوسط یا ضعیفی بود که نتوانستند موفقیت شماره اول را تکرار کنند. در نهایت در سال ۲۰۱۱ آخرین شماره از بازی با نام درایور سان فرانسیسکو منتشر شد که شاید بتوان از آن به عنوان یکی از بهترین نسخههای سری نام برد.
Test Drive
تاریخچه عنوان تست درایو به سال ۱۹۸۷ و کنسول کمودور ۶۴ باز میگردد. در طول بازه زمانی سال ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۴ شاهد عرضه نسخههای متفاوتی از سری بودیم که هر کدام از آنها دارای نقاط قوت و ضعف مختلفی بودند. در نهایت در سال ۲۰۰۶ نسخه جدیدی از سری تست درایو با نام Test Drive Unlimited منتشر شد. عنوانی جهان باز که از پایه و اساس با شمارههای قبلی متفاوت بود و پایهگذار سبک و سیاقی بود که امروز در سری فورتزا هورایزون شاهد آن هستیم. در عمل تمرکز اصلی Test Drive به طراحی با دقت اتومبیلها و استفاده از آنها برای انجام مسابقات شهری معطوف شده بود. بازیکن برای خرید هر اتومبیل باید به شو رومهای شرکتهای اتومبیل رانی که در نقاط مختلف شهر قرار داشتند، سفر میکرد و این امکان را داشت تا قبل از خرید هر اتومبیل، با آن به رانندگی یا در عمل «تست درایو» بپردازد و در نهایت با ثبت قرارداد اقدام به خرید اتومبیل کند. از نکات برجسته این عنوان میتوان به توجه فراوان به تاریخچه هر کدام از شرکتهای اتومبیل رانی اشاره کرد.شرکت آتاری در سال ۲۰۱۱ شماره دوم این عنوان را منتشر کرد. Unlimited ۲ هر چند همان مسیر شماره اول را دنبال میکرد، اما همچنان در همان استاندارد های سال ۲۰۰۶ باقی مانده بود و بازی از لحاظ بصری، صدا، گیمپلی و … از سایر رقبا عقب بود. در نهایت با اعلام ورشکستگی شرکت آتاری در سال ۲۰۱۳، IP عنوان تست درایو هم به شرکت Rombax Games رسید و آنها نسخهای از بازی را با نام Test Drive: Ferrari Racing Legends را منتشر کردند که نتوانست موفق عمل کند.
Split/Second
هر چند بازی Split/Second همانند دیگر عناوین این لیست تبدیل به یک سری نشد و تنها در قالب یک نسخه منتشر شد، اما قطعا به قدری موفق عمل کردهاست که بتواند به عنوان یکی از عناوین فراموش شده در این لیست قرار گیرد. استودیو Black Rock که با ساخت عنوان فوقالعاده Pure نشان داد توان ساخت عناوین با کیفیتی را در سبک ریسینگ دارد، در سال ۲۰۱۰ عنوان Split/Second را منتشر کرد. تمرکز اصلی Split/Second به مسابقه با ماشینهای مدرن در شرایط خاص جادهای و نابودی مسیر مسابقه خلاصه میشود. به این صورت که بازیکنان با جمعآوری امتیاز میتوانند مسیر مسابقه را به صورت کلی تغییر داده و پیروز مسابقه شوند. برای درک بهتر این موضوع میتوان اینگونه بازی را توصیف کرد که در یکی از پیستهای بازی میتوان با جمعآوری امتیاز یک هواپیمان غول پیکر را در پیست مسابقه منفجر کرد و حال برای ادامه مسابقه باید از داخل لاشه هواپیما و ساختمانهای تخریب شده، ادامه مسابقه را دنبال کنید. تجربه بازی قطعا یکی از جذابترین و مهیجترین عناوین در سبک ریسنگ است. در نهایت استودیو Black Rock در سال ۲۰۱۱ تعطیل شد.
Midtown Madness
قبل از آن که استودیو راکاستار سندیگو شکل بگیرد، این استودیو با نام انجل استودیو وظیفه ساخت عناوین مختلفی را بر عهده داشت که یکی از آنها سری Midtown Madness بود. عنوانی Open world که در سال ۱۹۹۹ برای سیستم عامل ویندوز منتشر شد که بازیکنان را در نسخهای خیالی از شهر شیکاگو به رانندگی دعوت میکرد. تمرکز اصلی بازی بر روی آزادی عمل برای بازیکن بنا شده بود و در بازی این اجازه به بازیکن داده میشد تا در بخشهای مختلف شهر گردش کند، آب و هوا را تغییر دهد یا حتی ترافیک را کم و زیاد کند و به انجام مسابقات مختلف بپردازد. یکی از نکات جالب که شاید توجه ما ایرانی ها را هم به خودش جلب کرده باشد، وجود NPC های ایرانی در طول بازی بود که با دیالوگ «هی آقا مواظب باش» توجه ما را به خودش جلب کرده بود. در نهایت سری MM هیچ وقت قصد نداشت تا رانندگی و مهارت در رانندگی را مورد توجه خودش قرار دهد، بلکه بیشتر هدف سازندگان ساخت یک عنوان کاملا آرکید و سرگرم کننده بود که البته به این هدف هم رسیده بودند. با موفقیت شماره اول، دو شماره بعدی هم در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۳ منتشر شدند و هر کدام هم همانند شماره اول عناوین موفقی بودند. در نهایت با خریداری استودیو انجل توسط راک استار، این استودیو به راک استار سن دیگو تغییر نام داد و پرونده سری Midtown Madness هم از آن زمان بسته شد.