فرار بزرگ

نقد و بررسی,زندانی لاغر و بامزه‌ای در یک سلول انفرادی، بر روی تخت خود خوابیده و در هپروت سیر می‌کند. مثل اینکه کاملا از قضیه پرت بوده و خبر ندارد بر سر زندانیان این زندان سیاه و سفید چه خواهد آمد! اما شما که در هپروت سیر نمی‌کنید، می‌کنید؟ پس باید هرطور که شده او را از این خطر بزرگ نجات دهید! برای بیدار کردنش مجبور می‌شوید چند بار بر روی سرش ضربه بزنید، بله بالاخره زندانی شوت و پخمه ما لیل (Lil – مخفف Little) از خواب بیدار می‌شود! اما نخیر! مثل اینکه جناب آقای لیل هنوز متوجه خطر نشده است! با انگشت او را به سمت جلو هل می‌دهید تا به زور هم که شده حرکت کند. اما در اتاق بسته است، در را به سمت بالا می‌کشید تا باز شود اما فایده‌ای ندارد. باز هم تلاش می‌کنید و در دفعه سوم بالاخره در باز می‌شود.

از سلول خارج می‌شوید. در اتاق بعدی یک پرتگاه نسبتا خطرناک انتظار شما را می‌کشد و اگر زود نجنبید لیل به پایین سقوط می‌کند. باید سریع فکری کنید. با انگشت چند ضربه به پشت کنسول زده و چند ستون را به سمت جلو هل می‌دهید. خطر رفع شد. لیل از روی ستون‌ها پایین آمده و از این اتاق نیز خارج می‌شود. اما سیستم امنیتی این زندان مخوف پیشرفته‌تر از این صحبت‌هاست! در اتاق بعدی یک تله بزرگ برای شما کمین کرده است. یک مگس کش بزرگ آماده است تا به محض دیدن شما در مقابلش بر سرتان کوبیده و لیل را تبدیل به محتویات سیاه رنگ پاچیده شده بر روی دیوار کند! لیل هم تنبل‌تر از این حرف‌هاست که به سرعت از مقابل تله فرار کند. اما نه، هنوز یک راه دارید! ایده احمقانه‌ایست اما احتمالا جواب بدهد. از یک قهوه جوش سنتی که در اتاق قرار گرفته است یک لیوان قهوه احتمالا خیلی بدمزه می‌خورید. اوه! قهوه به مزاج لیل اصلا سازگار نیست! با انگشتتان معده لیل را ماساج می‌دهید و …. خوب احتیاج به توضیح نیست، لیلی با سرعتی ناخواسته ناشی از تحلیه شدن از مقابل تله عبور می‌کند! شوخی بامزه‌ای بود، نه؟

وارد قسمت شوم نقشه زندان بان می‌شوید. کارخانه‌ای که در آن از زندانیان استفاده‌های غیر انسانی شده و برای هدفی نامشخص اما پلید و احتمالا شیطانی استفاده می‌شود. دوست چاق و بی‌عرضه‌تر شما لارج (Laarg – با غلط املایی Large) درون یک قفس کوچک آماده است تا به جمع قربانیان زندان بپیوندد. با کشیدن یک اهرم حرکت نقاله کارخانه را معکوس کرده و دوست خود را نجات می‌دهید. به شما تبریک می‌گویم. شما اولین کسی هستید که توانسته از دست نقشه شیطانی و شوم باکوکی (Bakuki)، شرورترین زندان بانی که تاکنون جهان به خود دیده است فرار کنید!
,,خوب، با دوستان تازه ما لیل و لارج (به معنی چاق و لاغر) آشنا شدید. دو موجود عجیب و غریب سیاه رنگ با ماسکی سفید بر روی صورت که بیشتر به نظر می‌رسد خالقین آن‌ها یک کیسه زباله را آنقدر تغییر شکل داده است تا شبیه ظاهر کنونی لیل و لارج شود! لیل و لارج زندانیان یک دانشمند شیطان صفت به اسم باکوکی هستند که برای انجام آزمایش‌های ترسناک خود از نمونه‌های احمق انسانی نظیر لیل و لارج استفاده می‌کند. اما شما که دلتان نمی‌خواهد این دو دوست دوست داشتنی تبدیل به زباله و مواد بازیافتی شوند؟ پس می‌بایست تمام نبوغ و خلاقیت‌تان را به کار بگیرید تا با طراحی یک “نقشه فرار” فوقالعاده، “نقشه شیطانی” باکوکی را نقش بر آب کرده و رکورد دست نیافتنی اولین انسانی که موفق به فرار از دست باکوکی شده است را به نام خود ثبت کنید!

گیم‌پلی Escape Plan همانطور که به درستی سازندگان بازی نیز در استدیو Fun Bits Interactive به آن معترف هستند یک “ماجراجویی لمسی” است که پازل‌های آن بر اساس قابلیت‌های لمسی صفحه و پشت کنسول Vita و نیز سنسور حرکتی آن طراحی شده است. در هر بخش از بازی شما درون یک اتاق بسته محبوس شده‌اید و می‌بایست با حل پازل‌های سخت و چالش برانگیز آن، از اتاق مذکور فرار کرده و وارد لوکیشن جدید شوید. حال برای حل این پازل‌ها یا می‌بایست با انگشتانتان موانع را از سر راه برداشته و مسیر را برای حرکت لیل و راج هموار کنید و یا با حرکت دادن کنسول به چپ و راست آن‌ها را از میان تله‌ها به سلامت عبور دهید. پازل‌های خلاقانه و جذاب EP بهترین و مهم‌ترین بخش بازی هستند که به بهترین شکل ممکن قابلیت‌های منحصر به فرد کنسول را در معرض نمایش قرار می‌دهند.

در EP هدف از بازی کردن ساده و مشخص است؛ فرار و نجات پیدا کردن از تله‌های پر تعداد باکوکی. شما می‌توانید به سادگی با لمس صفحه نمایش کنسول و حرکت دادن انگشت‌هایتان بر روی آن شخصیت‌های بازی را حرکت داده و کنترل کنید. لیل و لارج تقریبا هیچ قابلیت خاصی ندارند، تنها می‌توانند خود را باد کرده و در هوا معلق شوند و یا با خارج کردن باد سرعت خود را افزایش دهند! اما به لطف طراحی بسیار خوب مراحل، همین قابلیت‌های به ظاهر ساده در ترکیب با المان‌های محیطی موجود تبدیل به پازل‌های بسیار جذابی می‌شوند که عبور از آن‌ها هوش، سرعت بالا و انعطاف شما را به یک اندازه طلب می‌کند.
,,ساختار تمام پازل‌ها در EP به یک فرم ثابت و مشخص است: هموار کردن مسیر برای خارج شدن لیل و لارج از هر اتاق. یعنی تنها کاری که شما می‌بایست در EP زحمت انجام آن را قبول کنید خارج کردن این دو نفر از هر اتاق است، البته انتظار نداشته باشید باکوکی نیز بیکار نشسته و همینطور بر و بر برهم ریختن تمام نقشه‌هایش را نگاه کند! هر اتاق پوشیده از تله‌هایی است که بدون اهمیت دادن به آن‌ها حتما ترکیده و تبدیل به جوهر سیاه رنگ خواهید شد. این تله‌ها غالبا تشکیل شده از المان‌های بسیار ساده‌ایست که شاید سادگی آن‌ها باعث شود اصلا به فکر آن‌ها نیز نیفتید: گاهی یک تکه سنگ بر روی زمین افتاده است که اگر از پشت کنسول به آن ضربه نزده و به آن طرف شوتش نکنید به پایتان گیر کرده و باعث می‌شود به زمین خورده و تبدیل به جوهر ‌شوید! و یا لوله‌های گازی که نشتی داشته و می‌بایست با دست مانع خروج گاز از آن‌ها شوید چرا که در غیر این صورت حتما مسموم شده و خفه می‌شوید!

هر یک از پازل‌های EP بر اساس ویژگی‌های خاص لیل و لارج طراحی شده و در برخی موارد نیز برای عبور از آن‌ها نیاز به یک همکاری دو نفره بی‌نقص دارید. لیل با تکیه به وضع مزاجی ضعیفی که دارد در تولید سریع باد معده استعداد خاصی داشته و با تشکر از آن می‌تواند گاهی اوقات حرکات سریعی را انجام دهد. لارج نیز به سرعت باد شده و می‌تواند مثل یک بادکنک در هوا معلق شده و از میان موانع عبور کند. تله‌های محیطی نیز هیچ گاه پیچیده‌تر از برداشتن موانع از راه و یا جلوگیری از نشت گاز و تله‌های الکتریکی نمی‌شود. در واقع مشکل بزرگ Escape Plan در این همین یکنواختی پازل‌هایش است. با توجه به اینکه سازندگان با بازی خود بیشتر قصد مانور دادن بر روی کاربرد‌های هیجان انگیز سنسورهای Vita داشته‌اند، توجه به ایجاد تنوع در گیم‌پلی و طراحی متفاوت مراحل به دغدغه‌های فرعی آن‌ها تبدیل شده و به همین دلیل EP علی‌رغم تمام پتانسیل‌های بسیار بالایی که برای ایجاد خلاقیت و نوآوری در خود احساس می‌کند، به سرعت تبدیل به یک بازی تکراری و کم عمق می‌شود.

در پایان هر مرحله نیز بسته به زمانی که برای یافتن راه حل پازل‌ها صرف کرده‌اید، از بازی ستاره دریافت خواهید کرد که جمع آوری هر سه ستاره در هر همه مراحل علاوه‌بر اینکه تروفی خاص خود را به همراه دارد دلیل بسیار خوبی برای به رخ کشیدن مهارت‌های خودب هدیگر دوستانتان است چرا که واقعا EP بازی ساده و راحتی نیست و دریافت کامل ستاره‌ها نیازمند مهارت بالا و همچنین یک وقت آزاد نسبتا زیاد است.
,,علاوه‌بر ظاهر جذاب و دوست داشتنی لیل و لارج، یکی از مواردی که نگاه هر بیننده‌ای را به سوی این بازی جلب می‌کند غالب هنری و طراحی‌های زیبا و بدیع سازندگان برای مراحل بازیشان است. EP نیز همانند Limbo، شجاعانه یک بازی کاملا سیاه و سفید است که حضور رنگ‌ها در هیچ کجای بازی آرامش یکنواخت محیط را از بین نمی‌برد. این غالب هنری خاص تنها یک بهانه برای خاص شدن ظاهر هنری بازی نیست و واقعا کمک بسیار زیادی به همحسی گیمرها و درک فضای خاص بازی می‌کند. به طوری که می‌توان با صراحت گفت اگر EP به صورت یک بازی تمام رنگی منتشر می‌شود هیچگاه نمی‌توانست این تاثیر بصری را در مخاطبینش گذارد.

علاوه‌بر طراحی هنری بسیار زیبا، EP به لحاظ فنی نیز حرف‌های جالبی برای گفتن دارد. البته نه به این معنی که بتوان آن را به عنوان بهترین‌های کنسول Vita طبقه بندی کرد! در هر مرحله می‌توانید با کمک آنالوگ راست کنسول زاویه دوربین را تغییر داده و به تمام بخش‌های بازی اشراف کامل داشته باشید. تمام آیتم‌ و المان‌های محیطی اینتراکتیو بوده و می‌توانید به راحتی بر روی آن‌ها تاثیر بگذارید، تا حدی که حتی چراغ‌های سلول لیل را نیز می‌توانید با یک ضربه نسبتا محکم بشکانید! البته این درجه از تاثیر گذاری بر روی محیط نکته‌ای نیست که در این نسل بتواند یک بازی را خاص و مثال زدنی کند اما با توجه به این نکته که EP یک بازی نیمه آرکید و جم و جور است چنین مواردی در آن چند برابر تاثیر گذار است.
,,در آخر باید اضافه کرد Escape Plan یک بازی لانچ بسیار خوب و جذاب برای کنسول Vita است که علاوه‌بر سرگرم کننده بودن، می‌تواند بخشی از قابلیت‌های پرتعداد این کنسول را به رخ دیگر رقبا کشیده و تاکید بیشتری بر منحصر به فرد بودن آن باشد. البته که EP یک بازی بزرگ و پر سر و صدا مانند Uncharted: Golden Abyss نیست، ظاهر ساده و بی‌آلایشش هم شاید نتواند به اندازه این عنوان چشمان شما را گرد و ابروهایتان را از شدت بهت و تعجب بالا ببرد، اما یک بازی بی‌نهایت سرگرم کننده و مفرح است که قطعا از خرید و تجربه آن بر روی کنسولتان پشیمان نخواهید شد.,فرار بزرگ,فرار بزرگ,