بیش از ربع قرن پیش هنگامی که Brian Fargo و تیمش در عصر طلایی Interplay مشغول ساخت بازی Wasteland بودند؛ گمان نمیکردند ساختهی آنان تاثیری چنین عمیق بر دنیای بازیهای ویدیویی و آیندهی آن بگذارد. از تعریف زیر ژانر Post-Apocalyptic Games گرفته تا تولد IP بزرگی چون Fallout از بطن ایدههای Wasteland همه و همه نشان دهندهی اهمیت کار Fargo بودند. حال پس از بیست و شش سال Fargo بازگشته تا اولین دنبالهی رسمی Wasteland را به ما ارائه دهد. آیا نتیجهی کار وی همچنان انقلابی و جذاب است؟ برای یافتن پاسخ با ما در نقد و بررسی Wasteland 2 همراه باشید.
Oswald Spengler فیلسوف آلمانی مشهوری است که پیش از شعلهور شدن آتش جنگ جهانی دوم از دنیا رفت. عمده شهرت وی به خاطر کتابی به نام ” افول غرب” (The Decline of the West) است. کتابی که در بین سالهای 1918 تا 1922 به رشته تحریر درآمد و حاوی نظریهی جذاب و بدیعی با محتوای ظهور و افول تمدنهای بشری است. اشپنگلر در این کتاب می کوشد تا توضیح دهد چگونه هر تمدن بشری مانند یک گیاه، دوران سه گانهای را تجربه خواهد کرد. دورهی تولد، بالندگی و افول. بنابر نظریات این فیلسوف آلمانی هر تمدنی ناگزیر طعم زوال و انحطاط را خواهد چشید حتی اگر قرنها بر قلههای شکوه بر جهان حکمرانی کند.
“ساموئل هانتینگتون” نظریهپرداز سیاسی مشهور آمریکایی معاصر که به شدت تحت تاثیر آراء اشپنگلر قرار دارد نیز در نظریه مشهور خود “برخورد تمدنها” بر گفتههای اشپنگلر صحه گذاشته و تمدنها را محکوم به تجربهی عصر نزول و انحطاط خود میداند. وی در این بین عنصر “تکنولوژی” که با تار و پود تمدن غرب مدرن آمیخته است را عاملی برای کند کردن شیب نزول میپندارد. اما در نهایت هر تمدنی با عاملی درونی که روزی باعث مجد و عظمت آن بود از هم میپاشد.
بشر مدرن در نشئهگی لذت بهره بردن از تکنولوژی غوطهور است و نمیپندارد که روزی همین بازوی محرک تمدنی بدل به کابوسی مرگآور خواهد شد. شاید تا به حال فیلمها، داستانها، و بازیهای متعددی را تجربه کردهاید که با رویکردی پسآخر الزمانی به بازگویی وقایع پس از فاجعهی عظیم تکنولوژیک میپردازند. فاجعهی عظیمی که می تواند یک جنگ هستهای باشد یا یک بحران زیست محیطی.
بدون شک اولین عنوانی که سعی کرد تا راوی یک دنیای پسا اتمی در قالب مدیوم بازیهای رایانهای باشد Wasteland بود. بازی در سال 1988 ساخته و با سیر روایی پیچیده و انعطافپذیر خود به یک اثر موفق و کلاسیک تبدیل شد. اما این پایان ماجرا نبود اگر چه این سری به یک خواب زمستانی ربع قرنی رفت اماIP بزرگی چون Fallout بدون شک میراثدار معنوی Wasteland بود. Fallout تا دومین دنبالهی اصلی خود به شدت به عناصر سازندهی ژانر وفادار بود اما همزمان با تغییرات بنیادین ساختار عناوین نقش آفرینی و مهم تر از همه انتقال حقوق Fallout به Bethesda رویکرد این سری نیز تغییر کرد.
نقش آفرینیهای کامپیوتری که بنای خود را بر مبارزات نوبتی، داستان به شدت غیرخطی و انعطاف پذیر و عناصر بسیار عمیق نقش آفرینی میگذاشتند در مسیر تطورات بازی های رایانهای به فراموشی سپرده شدند.
اما این پایان ماجرا نبود. پیش از این نیز در نقد و بررسیهای قبلی، از تاثیرات سرویس Kickstarter بر بازگشت عناوین قدیمی سخن گفتهایم. اما بی شک کسی که راه را برای سایر بازماندههای عصر طلایی گشود Brian Fargo سازندهیFallout های کلاسیک و Wasteland بود. Fargo و استودیوی شخصیاش InXile Ent به خوبی توانستند هواداران را مجاب کنند تا هزینههای ساخت بازیهای مورد علاقه خود را تامین کنند. WasteLand 2 اولین موفقیت عظیم بازیها بر روی سرویس KickStarter بود که نگاههای بسیاری را به خود خیره کرد. حال دو سال و نیم پس از شروع به کار پروژهی KickStarter بازی و طی کردن مراحل Early Access موفق و پرفروش بر روی شبکهی Steam، نتیجهی کار پیش روی ماست.
WasteLand 2 در سالهای پایانی دهه نود به وقوع میپیوندد. زمانی که انفجارهای متعدد هستهای ساختارهای اقتدار دولتها را از بین برده و در دنیایی پساآخرالزمانی از قدرت هژمون آمریکا چیزی جز سایهای باقی نمانده است. سرزمین آمریکا در یک فلش بک چند قرنی به دورهی غرب وحشی بازگشته است. زندانیهای خطرناک، قاتلین زنجیرهای و آدم خوارهای ولگرد به راحتی صحراهای سوزان غرب را به جولانگاه خود بدل کردهاند. اندک مردم عادی باقی مانده نیز با ناامیدی در پی کسب مواد غذایی برای زنده مانده هستند. اما حتی در چنین اوضاع بحرانیای نیز عدالت بدون مجری نمیماند. معدود سربازان شریف باقی مانده با شکل دادن گروهی موسوم به Desert Rengers در پی برقراری امنیت و حفظ جان مردم بیگناه هستند. شما بازی را با گروهی چهارنفره از همین Rengerها شروع میکنید. شاید روایت اصلی بازی در ابتدا پیچیده و پرکشش نباشد اما در ادامه جذابتر خواهد شد. اما به شخصه انتظار خط داستانی اصلی مهیج تر و برجستهتری را از سازندگان مشهور inXile داشتم. البته فراموش نکنید به سبک CRPGهای کلاسیک جذابیت اصلی سیر روایی در ماموریتهای فرعی و انتخابهای متعدد شما نهفته است که هر یک اثرات مستقیمی را بر ساختار ماموریتهای بازی خواهند گذاشت. به طوری که بی شک بازی WasteLand 2 را میتوان یک تجربهی کاملا شخصی برای هرکس دانست. به طوری که سازندگان نیز با جسارت اعلام کردهاند امکان ندارد دو تجربهی مشابه از بازی به وقوع بپیوندد.
گیمپلی بازی همانند عناوین کلاسیک به صورت نوبتی است. با مواجه با دشمنان میتوانید با رعایت مخفیکاری و در محدودهی دید قرار نگرفتن از کنارشان عبور کنید (البته نه همیشه)؛ و یا با اولین شلیک وارد مبارزه شوید. هر رنجر در مبارزه دارای تعداد مشخصی Action Point است که به وی اجازهی تعداد حرکات مشخصی در هر Turn را میدهد. به طور مثال با سه AP در یک Turn یا نوبت میتوانید در ابتدا پشت یک مانع کاور بگیرید. سپس به هدف شلیک کنید و در نهایت کاور خود را تغییر دهید. وجود عنصر AP در کنار دشواری ذاتی بازی حتی در آسانترین درجه سختی و محدودیت شدید مهمات سبب میشود تا WasteLand 2 از همان ابتدا به شدت تاکتیکی و عمیق به نظر برسد.
آسان ترین مبارزات نیز بدون چینش مناسب رنجرها و عدم اتخاذ استراتژی مناسب به مرگ و در خوشبینانه ترین حالت به از دست رفتن مهمات با ارزش منتهی خواهد شد.
بازی در بخش نقش آفرینی و Customize کردن شخصیتها نیز به شدت سخت گیر است؛ به شکلی که اگر بدون صبر و حوصله و دقت به طور تصادفی قدرتهای شخصیتهای خود را ارتقا دهید عملا پس از مدتی قادر به ادامهی بازی نخواهید بود. ساختار نقش آفرینی بازی به شدت به Falloutهای کلاسیک وفادار بوده و عمق تغییرات در حدی است که به ندرت شاهد شخصیتهای یکسان در روند پیشرفت خود خواهید بود.
بازی از لحاظ گرافیکی نیز در ظاهر یک ادای دین کامل به آثار کلاسیک است. از زاویه ی دوربین گرفته تا طراحی منوها و Interface بازی همه به شدت خاطرهانگیز و البته جذاب هستند. از نظر تکنیکی میتوان گفت با یک اثر قابل قبول روبرو هستیم. مسلما کسی از یک نقش آفرینی ایزومتریک انتظار بافتهای با کیفیت Crysis را ندارد. اما باید گفت محیطهای پر از جزییات، رنگ بندی مناسب و متنوع و گوناگونی و تنوع کم نظیر لوکیشنها همه از عواملی هستند که Wasteland 2 را به یک تجربه ی دیداری لذت بخش بدل میکنند.در کنار طراحی بصری قوی اتمسفر گیرای بازی نقش بهسزایی در همراه ساختن شما با روایتی تلخ و جذاب از غرب وحشی پسا مدرن دارد. در کنار این عوامل گیمپلی طولانی بازی که بیش از 80 ساعت به طول خواهد انجامید به همراه ارزش تکرار بالای آن بهانههای خوبی هستند تا ساعتها در محیط بیرحم بازی غرق شوید.
از لحاظ صوتی با یک اثر نسبتا معمولی روبرو هستیم بسیاری از دیالوگهای بازی صداگذاری نشدهاند و مجبورید به خواندن آنها اکتفا کنید. اما نباید فراموش کرد ساختار دیالوگها آنقدر در Wasteland 2 تاثیرگذار، جذاب و عمیق است که در مقایسه با آن، ساختار دایرهای دیالوگهای سری Mass Effect شبیه به یک بازی بچهگانه به نظر میرسد. دیالوگهای شما به شدت بر روند پیشرفت شخصیتها و شکل گیری داستانها و ماموریتهای بازی اثر گذارند. بازی در بخش موسیقی نیز کار خود را به خوبی انجام داده است. اگر چه با یک تم موسیقی عظیم و مهیج نظیر نقش آفرینیهای بزرگی چون Skyrim و Dragon Age طرف نیستیم اما باید گفت همین ترکهای محدود نیز وظایف خود را به خوبی انجام میدهند.
در پایان باید گفت کسانی که خواهان تجربهی Wateland 2 هستند باید خود را آمادهی یک ماجراجویی جذاب اما سخت و پیچیده نمایند. برای لذت بردن از بازی باید صبر و حوصلهی فراوانی داشته باشید و حداقل بیست ساعت در دنیای بیرحم بازی دوام بیاورید تا بتوانید از ماموریتهای جذاب بعدی و ساختار گیمپلی لذت ببرید.
اما در عین حال اگر به عناوین نقش آفرینی علاقهمند هستید به هیچ وجه نباید Wasteland 2 را از دست بدهید. زیرا میتوان Wasteland را دروازهی ورود به ژانر احیا شدهی CRPG دانست. معجزهی Fargo باعث شد تا سازندگان قدیمی از خواب زمستانی برخیزند و به کمک KickStarter دست به احیای این ژانر فراموش شده بزنند. هم اکنون Josh Sawyer از اعضای اصلی تیم Fallout و تیم Obsidian Entertainment در حال کار بر روی دیگر پروژهی موفق KS یعنی Pillars of Eternity برای عرضه در پایان سال جاری هستند. از طرف دیگر Lord British معروف Richard Garriott نیز با Shroud of the Avatar قصد دارد در سال 2015 به دوران اوج خودش با سری Ultima برگردد؛ و درنهایت Fargo به کمک موفقیت کم نظیر Wasteland 2 کار بر روی ادامه یکی از محبوبترین عناوین تاریخ یعنی Planescape: Torment را آغاز کرده است و میتوانیم در پایان سال 2015 به دنیای Torment: Tides of Numenera سفر کنیم. WasteLand 2 فرصتی برای نسل جدید است تا بتوانند جذابیتهای عصرطلایی دهه 90 را درسال 2014 تجربه کنند.
مجموع امتیاز - 8
8
امتیاز بازیسنتر
نقاط قوت: اتمسفر گیرا گیم پلی پیچده و پرکشش روایت های فرعی متنوع و جذاب مبارزات تاکتیکی و چالش برانگیز طراحی هنری عالی و پرجزئیات انتخاب های داستانی موثر ارزش تکرار بالانقاط ضعف: عدم صداگذاری کامل بازی