نقد و بررسی NieR: Automata – Become as Gods Edition
محمد شکری
سال گذشته «NieR: Automata» که حاصل همکاری «Yoko Taro» و «Platinum Games» بود، برای کنسول PlayStation 4 و همین طور PC، روانه بازار شد. این بازی که به نوعی دنباله عنوان NieR ولی با داستانی مستقل به حساب میآید، این بار به کمک تیم Platinum Games و تبحر آنها در ساخت عناوین اکشن، قصد داشت که داستان گویی Yoko Taru را با گیمپلی مهیج ترکیب کرده و به دنبالهای به مراتب بهتر از نسخه اول تبدیل شود. حال پس از گذشت بیش از یک سال، طرفداران Xbox One نیز میتوانند به تجربه این بازی بپردازند چرا که «Square Enix» به عنوان ناشر این سری، نسخهای از بازی را تحت نام NieR: Automata – Become as Gods Edition برای این کنسول معرفی و عرضه کرده است.
اتفاقات بازی در آیندهای دور روایت میشود، جایی که زمین در کنترل رباتها قرار گرفته و انسانها مجبور به سکونت بر روی ماه شدهاند. سازمان «YoRHa» که به وسیله انسانها کنترل میشود، به کمک هوش مصنوعیهای فوق پیشرفته (اندروید)، سعی در نابودی رباتها دارد تا انسانها به صورت مستقیم در جنگ با رباتها دخیل نباشند. «2B»، یکی از مدلهای پیشرفته سازمان، برای انجام ماموریتی مهم وارد زمین میشود تا با همکاری «9S»، بتواند مبدا و ریشه رباتها را یافته و برای همیشه آنها را نابود نمایند. صورت کلی داستان مانند بسیاری از فیلمها یا بازیهایی است که پیش از این به مبحث هوش مصنوعی و ارتباط بین رباتها و انسانها پرداختهاند و شاید در ابتدا فکر کنید با یک داستان کلیشهای روبرو هستید، ولی به پیشروی در بازی پی میبرید که داستان آن چیزی نیست که در ابتدا به نظر میآید. در ابتدا به اندرویدها آموزش داده میشود که رباتها موجودات فلزی بی احساسی هستند که وظیفهای جز نابودی ندارند ولی در همان اوایل بازی متوجه خواهید شد که «احساس» دقیقا همان نکتهای است که روایت بازی بر روی آن تمرکز کرده و رباتها در نقطه مقابل چیزی هستند که نشان داده میشوند. همین نکته موجب میگردد که به مرور و با دیدن اتفاقات جدیدتر این سوال برای 2B و همینطور بازیکن پیش بیاید که آیا واقعیت همان چیزی است که YoRHa به آنها گفته است؟ NieR: Automata شکل روایی فوقالعادهای دارد و اتفاقات آن از چند جنبه مختلف به بازیکن نمایش داده میشود، البته این فقط بخشی از ماجراست و شما با یکی از منحصر به فردترین شیوههای روایت داستانی در این بازی روبرو خواهید شد، چیزی که شاید پیش از این فقط در بازیهای قبلی Yoko Taro اتفاق افتاده باشد. با به پایان رساندن بازی، سوالات بیشماری در ذهن شما شکل میگیرد و صحنههای نهایی، پاسخگوی بسیاری از آنها نیست. ولی بعد از به اتمام رسیدن این عنوان، پیامی بر روی صفحه نمایان میشود که از شما میخواهد برای دیدن داستان کامل، چند بار دیگر نیز این بازی را به پایان برسانید! NieR: Automata روایت اصلی داستان را در انجام چند باره خود پنهان کرده و اگر میخواهید داستان را با تمام جزییات آن بدانید، مجبورید چندین بار این نسخه را تمام کنید. از نظر داستان و شیوه روایت، نویسنده کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام داده و موضوعی که بر روی آن تمرکز کرده است، به زیبایی در طول بازی بازگو میشود. شخصیتها پرداخت فوقالعادهای داشته و با توجه به اینکه چندین بار و در موقعیتهای مختلف با آنها همراه میشوید، در دل شما نشسته و میتوانند در جمع محبوبترین شخصیتهای جدید این نسل قرار گیرند. رابطه بین 2B و 9S از برجستهترین نکات داستان است و نویسنده با خلق دیالوگهای مناسب، این رابطه را به شکل کاملا طبیعی و البته مناسب برای شخصیتهای غیر انسانی شکل داده و از سوی دیگر، موضوع احساس و اشارات فلسفی به موضوعات مختلف از جمله خلقت، با کمترین اغراق و به شکل ساده ولی تاثیرگذار، در جای جای بازی قرار گرفتهاند تا در مجموع داستانی کمنظیر و به یادماندنی خلق کنند. این شیوه روایت صرفا بخشی از ماجراست و باید دید آیا اجبار بازیکن به انجام چند باره بازی جهت فهمیدن داستان، از نظر گیمپلی چگونه عمل کرده و این موضوع کلیت بازی را به امری تکراری و خستهکننده تبدیل کرده است یا خیر، سوالی که در ادامه جواب آن را خواهید یافت.
استودیو پلاتینیوم گیمز را با بیشتر با عناوین اکشن و سریع مانند «ونکوییش»، «بایونتا» و «متال گیر رایزینگ» میشناسیم و NieR: Automata نیز همان راهی را رفته که بسیاری از عناوین پیشین استودیو رفته بودند. گیمپلی سریع و جذاب به همراه دشمنان فراوان و کمبوهای پرتعداد. البته با یک Hack and Slash کامل روبرو نیسیتم و سبک بازی اکشن نقشآفرینی با سیستم مبارزه HnS است که با اضافه شدن چند زیر سبک دیگر، به معجونی عجیب و صد البته دلچسب تبدیل شده است. 2B از دو روش حمله سریع و سنگین استفاده میکند و با وجود قابلیت خرید و تعویض اسلحه و نیز سیستم جا خالی دادن که در این عنوان به شکل جالبی به کار رفته، مبارزه به وسیله او به امری جذاب و سرگرمکننده تبدیل شده و با پیشرفت در بازی و ارتقا سلاحها، تا آخرین لحظه سیستم مبارزات جذابیت خود را حفظ خواهد کرد. به علاوه 2B به جز همراهی و کمک 9S، از یک اندروید کوچک، که به نام «POD» شناخته میشود، بهره میبرد که توانایی شلیک به سمت دشمنان را دارد و شما همزمان با ضربه زدن به وسیله شمشیر، میتوانید به سمت دشمنان شلیک نیز کنید که این موضوع، در برخی موارد که دشمنان زیادی در صحنه حضور دارند، مبارزات بازی را به یکی از بهترین تجربههای شما در این نسل تبدیل خواهد کرد. نکته مهمی که در این مورد وجود دارد این است که سازنده برخی دشمنان را به گونهای طراحی کرده که نابود کردن آنها، بیشتر از طریق شلیک میسر خواهد شد و بدین ترتیب از تبدیل شدن POD به وسیلهای تزیینی جلوگیری کرده و استفاده از او در بسیاری موارد، امری کلیدی در برتری در مبارزات است. دشمنان از نظر ظاهری همگی از یک گونه مشخص شکل گرفته که به اشکال مختلفی تبدیل شدهاند و در نگاه اول ممکن است تنوع آنها پایین به نظر بیاید ولی با پیشرفت در بازی با مدلهای مختلفی روبرو خواهید شد که هر یک شیوه حمله و نقاط ضعف متفاوتی دارند و از این نظر، مبارزه با آنها تکراری یا خسته کننده نخواهد شد. مبارزه با غولآخرها همواره از نکات برجسته عناوین پلاتینیوم گیمز بودهاند و NieR: Automata نیز از این قاعده مستثنی نیست. تعداد زیادی Boss در بازی قرار داده شده که مبارزه با هر یک از آنها متفاوت با دیگری بوده و برای شکست هر کدام باید استراتژی خاصی پیاده کنید. حتی با برخی از Boss ها باید بیش از یک بار مبارزه کنید که در هر بار با روش حمله متفاوتی به استقبال شما میآیند که این امر مبارزات با غولآخرها را به یکی از نقاط قوت بازی تبدیل کرده است. البته یکی از ایراداتی که میتوان به سیستم مبارزات گرفت درجه سختی نامتعادل آن است. اگر شما با درجه «نرمال» بازی را آغاز کنید به مرور و با ارتقا شخصیت، مبارزات با وجود حضور دشمنان قویتر، راحت و بدون چالش دنبال میگردد و اگر با درجه سختی «هارد» پیش روید، در برخی موارد بازی آنچنان سخت میشود که ممکن است به فکر پرتاب کردن کنترلر به سمت مانیتور بیفتید! این عدم تعادل بین درجات سختی ممکن است در برخی موارد مانع لذت بردن کافی از مبارزات گردد.
در ابتدا در مورد اجبار سازنده به انجام چند باره بازی برای فهم کامل داستان صحبت شد و اینکه این موضوع چه تاثیری بر گیمپلی و تکراری شدن روند آن گذاشته است. بعد از اتمام اولین دور، شما به کمک 9S، دور بعدی را شروع میکنید که با توجه به همراهی او و 2B در اکثر بخشها، مراحل در واقع همان مراحلی است که در دور اول انجام دادهاید و فقط شخصیت قابل بازی تغییر میکند. این رویه انجام دور دوم بازی را اندکی تکراری میکند چرا که از بسیاری از اتفاقات باخبر هستید و صرفا جزییات و ناگفتههای داستان برملا خواهد شد. ولی تیم سازنده با ایدهای جالب سعی کرده تا حد امکان از تکراری شدن روند بازی جلوگیری کند و این کار را با افزودن قابلیت «هک» به 9S انجام داده است. به کمک 9S شما کماکان میتوانید از ضربات سبک اسلحه و شلیک به وسیله POD استفاده کنید ولی به وسیله سیستم هک، توانایی ضربه زدن به دشمنان و از آن جالبتر کنترل کردن آنها را به دست خواهید آورد و تقریبا هر نوع ربات با هر اندازهای را میتوانید تحت کنترل بگیرید که این موضوع در برخی موارد که یک ربات غولپیکر را در اختیار دارید، بسیار جالب توجه خواهد بود! این قابلیت با توجه به مینیگیمی که برای انجام آن در نظر گرفته شده به خوبی در بازی پیادهسازی شده و استفاده از آن صرفا به زدن یک دکمه و بدین ترتیب خستهکننده شدن آن، محدود نمیشود. با توجه به قدرت و سطح هر ربات، مینیگیمی که انجام میدهید سختتر بوده و بدین ترتیب باید در هر مبارزه استراتژی خاصی را برای پیروزی در نظر بگیرید که این موضوع بازی کردن با 9S را نیز به امری جذاب و هیجانانگیز تبدیل میکند. دور سوم اما داستان دیگری دارد و شما اتفاقات و مراحل جدیدی را تجربه میکنید که بعد از پایان داستان در دور اول شکل میگیرند و دیگر خبری از مراحل تکراری نیست و خبر بهتر اینکه یک شخصیت قابل بازی جدید نیز به جمع دوستان ما اضافه شده است! هر چند مبارزه با «A2» شباهت زیادی به 2B دارد ولی به دلیل سرعت بیشتر او و نیز استفاده از اسلحههای جدید که فقط در دورهای دوم و سوم قابل استفاده هستند، هر چقدر که به انجام بازی بپردازید، بعید است که از انجام آن خسته شوید و تیم سازنده با افزودن جزییات مناسب در بخشهای مختلف سعی کرده تا از تکراری شدن روند آن جلوگیری کند و باید گفت در کار خود نیز موفق بوده و بدین ترتیب شیوه خاص روایت داستان این بازی، به ارزش به مراتب بالاتری دست مییابد.
دنیای NieR نسبتا بزرگ است و میتوانید آزادانه در آن بچرخید و ماموریتهای فرعی را نیز به انجام برسانید. این ماموریتها که در بخشهای مختلف محیط پخش شدهاند، کیفیت چندان خوبی نداشته و اکثر آنها شبیه به یکدیگر هستند و در واقع چیز بیشتری به بازی اضافه نخواهند کرد. تیم سازنده در بخش طراحی محیط با وجود اینکه از نظر القا حس آخرالزمانی به خوبی عمل کرده است ولی نتوانسته به خوبی از پتانسیل بالای آن استفاده کند و در اکثر مواقع شما مجبور به قدم زدن بی هدف در دنیای بازی خواهید بود، برای مثال اکثر ساختمانها با دیوارهای نامریی بسته شده و امکان ورود به آنها وجود ندارد. هر چند طراحی برخی بخشها مانند سیرک رباتها یا جنگل پادشاه به قدری عالی بوده که نمونه آنها را در کمتر عنوانی مشاهده کردهاید. البته باید به یک نکته جالب در مورد این عنوان اشاره کرد و آن پایبند نبودن سازنده به یک سبک خاص است. با اینکه بازی در واقع یک اکشن با المانهای نقشآفرینی است ولی در برخی موارد این عنوان تبدیل به یک «Shoot ’em up» میشود که در آن به کمک ماشینهای پرنده باید دشمنان پرتعداد ظاهر شده بر روی صفحه را نابود کنید. در برخی بخشها نیز بازی به صورت یک پلتفرمینگ دوبعدی در آمده که در آن باید بین سکوها جا به جا شوید یا به در نمایی مستقیم به مبارزه با دشمنان بپردازید. این گونه مراحل که کم تعداد نیز نیستند، عموما طراحی جالبی دارند و تنوع خوبی به بازی میدهند.
با توجه به ماهیت شخصیتهای اصلی، سازنده از ابتکاری جالب برای بخش ارتقا تواناییها بهره برده است. به وسیله چیپهای مختلفی که برای اندرویدها در نظر گرفته شده، شما میتوانید هر گونه که بخواهید 2B و 9S را شخصیسازی کنید. این چیپها از کوچکترین جزییات مانند نمایشگرهای روی صفحه همچون مینی مپ و نمایشگر میزان سلامتی تا عواملی مثل افزایش قدرت حمله و دفاع را شامل میشود. این جزییات تاثیر زیادی بر روی سیستم مبارزه دارد، میتوانید صرفا بخش حمله را ارتقا دهید و بی محابا به دل دشمن بزنید، یا اینکه با افزایش قابلیتهای دفاعی و بالا بردن میزان سلامتی، با حوصله و تعداد ضربات بیشتر و نگرانی کمتر بابت کشته شدن شخصیت اصلی، بازی را دنبال کنید. تعداد چیپها به قدری بالاست که دست شما را برای شخصی سازی کاملا باز گذاشته و با وجود داشتن سه شخصیت اصلی، تغییر در وضعیت چیپها، میتواند تجربه منحصر به فردی را در هر دور، برای شما به وجود آورد.
بخش تکنیکی بازی در مقابل سایر قسمتهای آن حرف خاصی برای گفتن ندارد. بافتهای ضعیف و برخی طراحیهای زشت موجب شده که گرافیک بازی قدیمی و تاریخ مصرف گذشته به نظر بیاید. انیمیشنهای شخصیتها نیز تعریف چندانی ندارد و تمام این ضعفها به لطف طراحی هنری زیبا که دنیایی آخرالزمانی را به خوبی به تصویر کشیده است، پوشش داده میشود. هر چقدر بخش تکنیکی ضعیف ظاهر شده، تیم سازنده تمام تلاش خود را برای ساخت اثری با موسیقیهای شگفتانگیز به خوبی انجام داده است. در طول بازی قطعات باکلام و بی کلام زیادی پخش میشود که اکثر آنها تم شرقی داشته و نه تنها با حال و هوای بازی سازگار است، بلکه این قطعات متناسب با نوع ماموریت و روایت داستان نیز تغییر میکند که این هماهنگی، تجربهای بینظیر را برای شما به وجود خواهد آورد. مثلا در یکی از مراحل باید با خیل عظیمی از دشمنان روبرو شوید که پخش یک موسیقی حماسی، لذت مبارزه را برای شما دو چندان خواهد کرد. در جایی دیگر و به دلیل اتفاقی داستانی، شما با شنیدن یک موسیقی حزنآور، آنچنان با شخصیتها همزاد پنداری میکنید که شاید خودتان هم از این قضیه تعجب کنید! به جرات میتوان گفت تاثیری که موسیقی این عنوان بر روی مخاطب میگذارد را نه تنها در نسل حاضر، بلکه در سالهای اخیر نیز کمتر مشاهده کردهایم. به جز موسیقی، صداپیشگان نیز کار خود را به خوبی انجام داده و انتخاب مناسب آنها باعث شده که روایت داستان و شخصیت پردازی، در بالاترین سطح خود قرار داشته باشد.
NieR: Automata یکی از عناوین خاص چند سال اخیر بوده و تجربه آن میتواند تا مدتها در ذهن شما باقی بماند. برخی ایرادات جزیی موجب شده که این بازی فاصلهای اندک با یک شاهکار داشته باشد ولی با این وجود، عنوان حاضر از جمله بهترینهای این نسل است. به لطف نسخه Become as Gods Edition، طرفداران Xbox One نیز میتوانند از تجربه این بازی با کیفیت، لذت ببرند.
نقد و بررسی بازی NieR: Automata – Become as Gods Edition بر اساس نسخه ارسالی سازنده برای وبسایت بازیسنتر نوشته شده است.
مجموع امتیاز - 9
9
امتیاز بازیسنتر
نقاط قوت: داستان عالی به همراه شیوه منحصر به فرد روایت و شخصیتهای به یاد ماندنیسیستم مبارزات جذاب و هیجانانگیزاستفاده از چیپ و امکان شخصیسازی گسترده در قدرت شخصیتهاموسیقی فوقالعادهنقاط ضعف:ماموریتهای فرعی خسته کنندهنامتعادل بودن درجه سختی