اگر شما هم از دسته گیمرهایی باشید که بازیهای ورزشی را به طور جدی در طول سال دنبال میکنید، قطعا خود به نتایجی نسبی در مورد روند هر کدام از این سری بازیهای ورزشی (که معمولا در هر سال یک نسخه از آنها عرضه میشود) خواهید رسید. این نکته بر ما پوشیده نیست که فوتبال اگر پرطرفدارترین ورزش نباشد، دست کم جزو پرطرفدارترین ورزشهای جهان است. از این رو در صنعت بازیهای رایانهای نیز بازیهایی با مضمون این ورزش طیف وسیعی از مخاطبان را در بر میگیرند و یقینا سطح کیفی این بازیها زیر ذره بین بسیاری از هواداران خواهد رفت. همانگونه که میدانید، دو بازیFIFA و(PES) Pro Evolution Soccer به عنوان بازیهای فوتبال، هر ساله رقابت خود را بر سر کیفیت و جذب مخاطب بیش تر از سر میگیرند. همانگونه که پیش تر اشاره شد، بقینا بازیبازان خود از روند طی شده توسط هر دو عنوان با خبر هستند و مطمئنا کسانی که در چند سال اخیر نسخههای این دو عنوان را دنبال کرده باشند باید فهمیده باشند که کونامی، سازنده و ناشر عنوان PES، بر خلاف سازندگان FIFA که به فرمولی تثبیت شده رسیده اند و در این سالها سیری صعودی و به سوی تکامل را طی کرده اند، هر ساله در تلاش بوده تا بتواند با پیش گرفتن روشی مانند آزمون و خطا کردن به حالت آرمانی خود نزدیک تر شوند. متاسفانه این روش در سالهای پیاپی با شکست روبرو شد چرا که کونامیهر چه سیستم پیاده شده گیم پلی را در نسخههای مختلف PESدچار تحول میکرد، در نهایت عنوانی نه چندان خوب روانه بازارها میشد. تا اینکه کونامیدر سال 2011، با ارائه سبک به روزرسانی شده و جدید تری از گیم پلی سری بازیهای PES، تقریبا راه خود را برای به نمایش گذاشتن سبک خاص خود آغاز کرد. با اینکه این روش نیز در دو سال ابتدایی چندان خوب نبود، اما به نظر میرسد که در این سال میتوانیم شاهد گیم پلی به روز رسانی شده و یک بازی تکامل یافته از سوی کونامیباشیم. گرچه با این وجود نواقصی نیز در این شماره وجود دارد.
همانطور که اشاره شد PES 2013 قبل از آن که یک بازی جدید باشد، نسخه به روز شده بازی دو سال قبل است. منوهای بازی، گیمپلی کلی و دیگر بخشهای بازی قطعا برای کسانی که این سری را دنبال میکردند، بسیار آشنا خواهد بود. همینطور امسال کونامی با نظم بخشیدن به مدهای مختلف بازی سعی کرده تا بتواند طبقه بندی آسانتری پیش روی مخاطبان بگذارد. برای مثال بخشهای Master League، Become a Legend و Master League Online در یک بخش به نام Football Life گردآوری شدهاند. همینطور که از نام این دسته مشخص است، این مد برای کسانی که مدت زیادی را صرف بازی میکنند بسیار سرگرم کننده خواهد بود چرا که فصلهای متعددی را پای آن خواهند نشست و همینطور تیم یا نفری را که خود دوست دارند، به نقطه مورد نظر خواهند رساند. بخش دیگری که در میتوان به آن اشاره کرد، Competition است که دو حالت Cup و Online Cup در آن قرار دارند. این مدها برای کسانی که میخواهند در زمان کوتاه، مسابقاتی انجام دهند و همینطور لذت کافی از آن را هم ببرند، مناسب خواهد بود.
در دیگر سوی منوهای PES 2013 بخش Training دیده میشود که به طور کامل حرف تازه ای برای گفتن دارد. این بار بخش Performance Training در کنار حالت آزاد تمرینی، نقش آموزش دادن مخاطبان را بر عهده دارد. در این بخش میتوان هم مبانی اولیه برای بازی کردن را فراگرفت و هم در سطوح بالاتر فنون بیشتری را مشاهده کرد. گرچه معلوم است که برای این بخش زحمت زیادی کشیده شده و هدف کلی آن، چه برای تازه کاران و چه برای کسانی که سالهای سال PES بازی کرده اند، جالب به نظر میرسد، اما اجرای نادرست آن به همراه اشکالاتی که در آن وجود دارد از لذت این بخش کاسته است. به عنوان مثال، برای اجرای یکی از فنون ابتدایی (یا حتی پیشرفته) باید ساعات طولانی را در این بخش سپری کنید که پایان آن احتمالا با ناکامی و ناراحتی شما همراه خواهد بود.
از امسال لیگ برزیل به همراه تیمهای درون آن به طور کامل لایسنس شدهاند. این بخش را میتوان از منوی اصلی بازی و با نام Copa Liberdatores Santander یافت. دلیل ضرورت اینکه این لیگ به همراه تیمهایش لایسنس شده، معلوم نیست. صحبت از لایسنس شدن تیمها شد، جای تاسف دارد که هنوز نیز تیمهای زیادی از جمله تیمهای لیگ انگلستان به جز منچستر یونایتد لایسنس نشدهاند و از این رو در طول بازی حس کامل شبیه ساز فوتبال را القا نخواهند کرد.
به درون گیم پلی بازی میرویم، جایی که گیم پلیای آشنا در انتظار ماست. نحوه کنترل بازیکنان در این شماره تغییر چندانی نکرده اما اضافه شدن چند نکته توانسته وجه تمایزی را از این شماره با عناوین قبلی ایجاد کند. آشکار ترین تغییر در ابتدای بازی، سرعت آن است. سرعت بازی در PES 2013 بسیار کندتر از هر بار دیگری کار شده. این نکته به شما اجازه خواهد داد تا بتوانید حرکات بیشتری را انجام دهید، دریبلها پر استفادهتر شده و در کل برای پیشروی در بازی تنها زدن چند کلید کارساز نخواهد بود. در طرف دیگر ماجرا، کند شدن روند بازی لذت انجام آن را کمتر میکند و همینطور شاید از جذابیت آن بکاهد؛ طوری که به شخصه پس از مدتی به تنظیمات بازی رفتم و سرعت بازی را تا درجه آخر بالابردم. (کاری که قطعا خیلی از ماها در نسخههای Wining Elevenهای قدیمیدر PS1 انجام میدادیم) با این حال، PES 2013 از خیلی جهات بروز تر شده، پاسهای دقیقتر و همینطور بهتر شدن پاسهای عمقی، خود جزو نکات مثبتی قلمداد میشوند که به راحتی نمیتوان از آنها صرف نظر کرد. اما متاسفانه برخی ریزه کاریها مانند پاسهای کوتاهی که پس از ضربه آزاد داده میشوند، به مقصد نمیرسند و در نهایت توپ را لو میرود.
در این شماره فیزیک توپ بهتر از همیشه دیده میشود و صحنههای عجیب و غریب به ندرت به درون بازی شما راه خواهند یافت. این نشان از این دارد که تیم کونامی از کنار مسائلی که باعث ضربه زدن به گیمپلی نسخههای پیشین شده بودند به راحتی نگذشته است و در پی رفع آنها بوده است. به همراه تمامی نکات گفته شده در مورد تکامل گیم پلی، سیستم دفاعی جدیدی نیز راه خود را به PES پیدا کرده است. این سیستم به همراه ویژگیهای جدیدی که در بخش Performance Training قابل مشاهده و یادگیری هستند، باعث شده تا گل زدن و همینطور گل خوردن در PES امری ساده و آسان نباشد. گرچه باز هم مواردی در خصوص رد و بدل شدن تعداد گل زیاد در بین بازیها دیده میشود، اما حداقل تعداد این مسابقات کاهش چشم گیری پیدا کرده است. در پیشتر نیز اشاره شد که برخی از حرکات جدید به سختی قابل اجرا خواهند بود، سیستم دفاعی جدید PES نیز از این قاعده مستثنی نیست و این امر نیز یک نکته منفی برای بازی به ارمغان خواهد آورد.
در بخش Game Plan میتوان گزینههای خوبی را برای مانور دادن ترکیبات درون مسابقه مشاهده کرد. علاوه بر گزینههای همیشگی، انتخاب چند ترکیب مختلف برای حالات دفاعی، حمله و … و استفاده به جا از آنها در مسابقات باعث شده تا میانبری سریع برای کسانی باشد که پیش از این از موارد دیگر برای تغییر ترکیب خود استفاده میکردند. همینطور درست کردن تله آفساید، به کار بردن عملیات مختلف در جای مناسبی از بازی و … نیز از دیگر نکات خوبی هستند که باعث میشوند تا یخش Game Plan به طراوت همیشگی خود باقی بماند.
همانگونه که خواندید، در بخش Football Life دو مد Master League و Become a Legend حضور دارند. این دو بخش با دارا بودن داستان مناسب و جالب، علاوه بر فوتبال نکات دیگری را هم در بر میگیرند. اینکه به عنوان مربی تصمیمات لازم را بگیرید و تیم خود را با استفاده از تمامیمهرهها به قهرمانی برسانید، کاری به جز بازی خوب نیز میخواهد که البته در PES کمی از آنها را مشاهده خواهید کرد. اگر بخواهیم بخش Master League این بازی را با بخش Career بازی FIFA 13 مقایسه کنیم، قطعا FIFA حرف بیشتری برای گفتن دارد و انتخابات بیشتر به همراه داستانی بهتر، بخشی از مزیتهای این بازی هستند اما PES نیز در نوع خود پیشرفت کرده و نمیتوان آن را نادیده گرفت.
همیشه کونامی در طراحی چهرهها موفق بوده. در PES 2013 هم طراحی چهره فوتبالیستها تا حد زیادی به واقعیت نزدیک شده و طبیعیتر به نظر میرسند. اما در همین بین نیز تعدادی از چهرهها مشاهده میشوند که با وجود کار صورت گرفته و طبیعی بودن آنها، شبیه به نمونه واقعی بازیکنان نیستند. طراحی استادیومها به سبک کونامی مثل همیشه است. البته چیزی که زیبایی طراحی این بازی را دو چندان میکند انیمیشنهای واقعی بازیکنان است که به جرات میتوان گفت تعداد آنها از سال گذشته به طرز باورنکردنی افزایش یافته است. به همین دلیل است که در حین بازی کردن چند بازیکن خشک را مشاهده نخواهید کرد.
متاسفانه بر خلاف دیگر بازیهای ورزشی که در سالهای اخیر در آنها با گزارشهایی جالب و تخصصی روبرو هستیم، PES 2013 مانند همیشه با بهرهمندی از John Champion و تحلیل نصفه و نیمه Jim Begin و گفتن همان عبارتهای قدیمی، اتفاقات مسابقات را روایت میکند. افکتهای صوتی توپ نیز همانند سالهای پیشین هستند و نه در آنها و نه در صدای تماشاچیها تغییری احساس نمیشود که این جای بسی ناراحتی دارد. زیرا این نکات نشان از این دارند که کونامی چند سالی است که بخش صدا گذاری PES را به کلی فراموش کرده است.
در آخر باید به این نکته اشاره کرد که سری PES بعد از چند سال، حالا گامی رو به جلو در راستای تکمیل کردن گیم پلی همیشگی برداشته و با تغییرات خاصی که در آن ایجاد کرده باعث شده برای مدتی سرگرم کننده باشد. این در حالی است که بسیاری از مخاطبان با خاطرهای که از روند چند سال اخیر این سری داشتند و همچنین ظاهر شدن قدرتمند FIFA، مایل به تجربه این نسخه نیستند چون فکر میکنند که شاید وقت خود را با این کار تلف کنند. اما در PES 2013 کار کمیفرق میکند و همین المانهای جدید قدری ارزش بازی کردن را دارند. اما با همه اینها ممکن است که این شماره با نواقص گفته شده باز هم پایین تر از سطح انتظار این مخاطبان باشد.
مجموع امتیاز - 8
8
امتیاز بازیسنتر
نقاط قوت: فیزیک ارتقا یافته گیم پلی بهبود یافته انیمیشنهای واقعی بازیکنان نقاط ضعف: افکتهای صوتی تکراری بخش صدا گذاری