نسل پنجم و ششم کنسولها را میتوان به عنوان نقطه اوج ژانر مخفیکاری و تولد و بلوغ عناوینی مثل هیتمن، اسپلینتر سل و متالگیر دانست. در این بین اما عناوینی دیگری هم منتشر شدند که تنها بازیهای متوسطی بودند که شانسی برای رقابت با عناوین ذکر شده را نداشتند. در بین آنها میتوان به بازی اسنایپر الیت اشاره کرد. عنوانی که توسط استودیو بریتانیایی Rebellion در سال ۲۰۰۵ راهی بازار شد و عنوان نسبتا متوسط یا حتی در بعضی از موارد ضعیفی از لحاظ کیفی بود. اما از آن سال تا به امروز، Rebellion بیخیال سری اسنایپر نشده و در سال ۲۰۱۲ با ساخت ریمیک شماره اول، یکبار دیگر شانس خود را برای احیا این عنوان امتحان کرد. نسخه ریمیک موفق شد تا در نهایت فروشی بیش از ۵۰۰ هزار نسخه را به دست آورد و همین بهانه خوبی برای ساخت ادامه این عنوان و ساخت شمارههای مجزا مثل سری زامبیآرمی برای ناشرش بود. اما تمام این عناوین عرضه شده در یک نقطه کلی اشتراک دارند و آن هم کیفیت متوسط و یا ضعیف آنها است. به بیانی دیگر هیچ کدام از عناوینی که توسط Rebellion توسعه یافته، نتوانستهاند به عناوینی با کیفیت و یا بینقص تبدیل شودند. حال با عرضه Sniper Elite 5 در سال ۲۰۲۲ باید از همین ابتدا گفت، این عنوان در همان دستهبندی عناوین متوسط Rebellion قرار میگیرد، با این تفاوت که میتوان گفت اسنایپر الیت ۵ جایگاه ویژهای در این لیست دارد که در ادامه در خصوص آن توضیح خواهیم داد.
برای تماشای آیتم ویدیویی در یوتوب کلیک کنید
همان داستان کلیشهای جنگ جهانی دوم و همان روایت پیش پا افتاده و سطحی شمارههای قبل، اینبار هم میزبان بخش داستانی شماره پنجم هستند. باز هم یک پروژه سری دیگر که ناتزیها اینبار در فرانسه در حال گسترش آن برای پیروزی در جنگجهانی دوم هستند و Karl Fairburne قهرمان داستان یکبار دیگر یکه و تنها وظیفه مقابله با آن و کشتن هزاران نفر از ارتش ناتزیها را بر عهده دارد. دیالوگهای سطحی، شخصیتهای فراموش شدنی و ژنرال و شخصیتهای بد ارتش ناتزی که دوباره سعی میکنند نقش عقل کل را ایفا کنند، اما در نهایت به احمقانه ترین شکل ممکن شکست میخورند همچنان بخشهای جدانشدنی این سری و این شماره هستند. داستان به قدری آبکی است که میتوان آن را با عناوین ران اند گانی مثل دووم و دوک نئوکم مقایسه کرد. شاید بتوان گفت تنها نکته مثبت داستان صداپیشگی شخصیت کارل توسط تام کلارک هیل باشد که در طول بازی با صدای زمخت و کلفت خود نسبت به کشت و کشتار ناتزیها واکنش نشان میدهد.
اما از داستان بد بازی که عبور کنیم، به بخشهای خوب و جذاب میرسیم. اسنایپر الیت ۵ را میتوان به عنوان کاملترین شماره اسنایپر از لحاظ محتوا نام برد. در کنار بخشداستانی، شاهد بخش چند نفره، مد سوروایول، invasion و co-op برای بخش داستانی هستیم که در مجموعه محتوای فراوان و البته سرگرم کنندهای را ارائه میدهند. برای شروع به سراغ بخش اصلی، یعنی بخش داستانی میرویم. در شماره سوم و به خصوص شماره چهارم شاهد شکلگیری مسیری مناسب برای طراحی مراحل و کلیت گیمپلی بودیم. شماره پنجم هم همان مسیر را پیشگرفته و البته سعی کردهاست آن را گسترش دهد و در این کار هم موفق عمل میکند. هر کدام از نه لول موجود در بازی شامل محیط های وسیع و متنوعی در کشور فرانسه میشوند که ما در آن قدم گذاشته و درگیر نبرد با نیروهای ناتزی و از بین بردن تجهیزات جنگی آنها میشویم. برای طراحی محیط ها سعی شده تا از نمونههای واقعی مانند جزیره گرنزی که میزبان نبرد های تاریخی جنگجهانی دوم و به خصوص نبرد نورمندی بود، الگو برداری شود و این کار هم به بهترین شکل ممکن انجام شده و محیط ها و فضای کلی آنها یادآور اتمسفر سرد و خونین جنگ جهانی دوم است.
برای شروع معمولا ما در نقطهای دور افتاده در سطح نقشه کار خود را به عنوان یک سرباز ویژه یا همان کارل شروع خواهیم کرد و با پیشروی در محیط میتوانیم اهداف تعیین شده همانند از بین بردن فرمانده ناتزیها، نابودی تجهیزات جنگی و یا جمعآوری مدارک را دنبال کنیم. البته با آن که بازی نام اسنایپر را یدک میکشد، اما در عمل آزادی فراوانی برای پیشروی در مراحل و درگیری با دشمنان در اختیار ما قرار میگیرد. به عنوان مثال میتوان در گوشهای از نقشه محل استقرار سربازان را به وسیله دوربین بررسی کرد و بعد از آن تکتک آنها را از صد ها متر آن طرف تر از صحنه روزگار با اسلحه اسنایپپر محو کرد یا میتوان به صورت مخفیانه به دشمنان نزدیک شد و آنها را در یک نبرد تک به تک از پیش رو برداشت. حتی این امکان هم وجود دارد که یک جنگ تمام و عیار راه انداخت و به صورت مستقیم وارد نبرد با ناتزیها شد. البته با آن که آزادی عمل فراوانی در اختیار مخاطب قرار میگیرد، اما همچنان تمرکز اصلی بر روی پیشوری مخفیانه در مراحل و آزمون و خطا برای از بین بردن دشمنان است.
باید گفت با عرضه پنج شماره از سری اسنایپر، بالاخره Rebellion موفق شده تا در شماره پنجم طراحی مراحل و مکانیزمهای گیمپلی را به اوج خودش رسانده و این بخش را تبدیل به یک عنوان به شدت لذت بخش کند. از همان مرحله اول میتوان ساعتها مشغول ارزیابی دشمنان، تجهیزات آنها و راه های مبارزه با آنها بود. وجود ساختمانهای مختلف با لول دیزان چند لایهای و حضور دشمنان در نقاط مناسب در مراحل، باعث شده که همه چیز برای یک تجربه سرگرم کننده جفت و جور باشد. به عنوان مثال تنها بیش از سه ساعت مشغول تجربه ماموریت اول و راه های مختلف برای پیشبرد آن بودم و هر بار هم با مسیری جدید و غیر قابل پیشبینی مواجه میشدم. اولین بار با تجربه Co-op یک جنگ خونین را در یکی از نیروگاه های برق موجود در نقشه به راه انداختم و لحظهای بعد شاهد حضور ده ها نیروی پشتیبان که با خودرو های نفر بر یا سواره نظام در حال نزدیک شدن به نیروگاه برق بودند تا از همرزمان خود دفاع و به محاصره محیط بپردازند، بودم. بار دوم سعی کردم تا به صورت مخفیانه به همان نیروگاه برق وارد شوم. ابتدا میان علف زار ها و دور از چشم دشمنان به آنها نزدیک میشدم و بعد از بیهوش کردن آنها، جنازه هر کدام را در گوشهای از محیط مخفی کردم و به راحتی نیروگاه برق را از حضور ناتزیها پاکسازی کردم. در آخر هم همان مرحله را با اسلحه اسنایپر پیش بردم. صد ها متر آن طرف تر در یک پناهگاه ساحلی مخفی شدم و بعد از آن تکتک دشمنان را در حالی که به دنبال محل تیر اندازی من بودند، از پیش رو برداشتم. البته اگر تمام این موارد همچنان رضایت شما را جلب نکرده، باید از برگ برنده آخر اسنایپر الیت ۵ رونمایی کنم و آن هم مد invasion است که به صورت کاملا اتفاقی در طول مراحل در پیش رو شما قرار میگیرد. این مد به بازیکنان اجازه میدهد که در نقش یک سرباز ارتش ناتزی، به بازی یکی دیگر از پلیر ها حمله کرده و با پلیر دیگر برای کشتن او وارد جنگ شود. این بخش که از عنوان Deathloop الگو برداری شده، به خوبی توانسته دوز آدرنالین و هیجان بازی را چندین درجه افزایش دهد. چه به عنوان کارل بازی را پیش ببرید و یا به عنوان یک سرباز ناتزی، این بخش دارای جذابیتهای فراوانی بوده و میتواند حتی دلیلی برای تکرار مراحل باشد.
در کنار تمام این موارد، اسنایپر الیت ۵ به لطف گانپلی خوب، اسلحههای متنوع با امکان شخصیسازی و تجهیزات و امکاناتی مانند مین، تی ان تی، و قابلیت ارتقا شخصیتاصلی، در این بخش هم نمره قابل قبولی را کسب میکند. قابلیت X-Ray کاملتر از گذشته و با بیشترین جزئیات در این شماره به عنوان امضای سری باز هم یکی از بخشهای رضایت بخش این اثر محسوب میشود. حال میتوان با کنترل سرعت شلیک گلوله و در آهستهترین شکل ممکن، نابودی ارگان داخلی بدن دشمنان را نظارهگر بود و البته از آن لذت برد.
اما فراموش نکنیم وقتی اسم Rebellion به میان میآید، غیر ممکن است که این همه موارد مثبت بدون اشکال باشد. در کنار باگها و مشکلات تکنیکی مثل غیب شدن دشمنان و اسلحهها، فریز شدن بازی و یا گیر کردن شخصیتها در آبجکتهای محیطی، میتوان از هوش مصنوعی دشمنان انتقاد کرد. ناتزی ها در اکثر اوقات به خوبی در نقش خود ظاهر میشوند و معمولا درگیری با آنها نیازمند یک استراتژی خاص است، اما مواردی هم وجود دارد که آن در حالی که در کمترین فاصله در کنار آنها در حال کشتن همرزمانشان هستید، از حضور شما آگاه نمیشوند و همانند موجوداتی احمق به فعالیت روزانه خود ادامه میدهند. یا در مواردی دیگر در حالی که همرزمشان به فجیعترین شکل ممکن در جلوی چشمانشان از ناحیه مغزی پودر شدهاست، تنها چند ثانیه احساس خطر میکنند و در نهایت به همان حالت عادی خود بازگشته و گویا اصلا درگیری صورت نگرفتهاست. این موارد و مثالهای مشابه آن از جمله مشکلات این سری محسوب میشوند که همچنان در شماره پنجم هم به قوت خود باقی هستند.
بخش سوروایول و بخش چند نفره از جذابیت کمتری نسبت به بخش تکنفره برخوردار هستند. بخش سوروایول که به صورت تکنفره یا با همکاری چهار بازیکن در دسترس است، ما را در نقش مبارزانی با موج مختلف دشمنان در ویو های مختلف قرار میدهد که با پیشروی در آن تعداد دشمنان و تجهیزات آن پیشرفت کرده و تجربه آن سختتر میشود. بخش چند نفره هم شامل مد هایی مانند Death Match، Free for All و دیگر مد های مرسوم عناوین چند نفره است. اما با تجربه ای که از بخش چند نفره داشتم، خیلی نتوانستم از آن لذت ببردم. بزرگترین مشکل این بخش مپهای وسیع و تعداد کم پلیر ها است. معمولا در محیطهای به شدت بزرگ، شما و پانزده بازیکن دیگر که اکثرشان در گوشهای از نقشه پنهان شدهاند، باید با یک دیگر درگیر شوید و زمان فراوانی را تنها به پیدا کردن دشمنان خود در محیط خواهید پرداخت. در مجموعه میتوان گفت وجود این دو بخش تنها برای در دسترس بودن محتوای بیشتر در نظر گرفته شده و بود و نبودشان با توجه به وضعیت نسبتا خوب بخش تکنفره اهمیت زیادی ندارد.
اسنایپر الیت ۵ در مبحث گرافیک و دو بخش هنری و تکنیکی عنوان بدی نیست، اما قطعا نمیتوان این بخش را از نقاط قوت بازی نام برد. در بخش هنری، سازندگان سعی کردهاند تا بر خلاف شمارههای قبل، بیشتر از رنگهای سرد و تیره استفاده کنند تا فضاسازی بیشتر به سمت یک فضای تاریک برود. جزیئات اجزای سازنده محیط مانند ساختمانها، آبجکتها و گیاهان و درختان هم از کیفیت بسیار خوبی بهره میبرند و دارای تکستچر های با کیفیتی هستند. طراحی بعضی از مراحل هم به نوبه خود به بهترین شکل ممکن از کار درآمده و شاهد وجود مراحل به شدت زیبایی از منظر هنری هستیم که با نورپردازی خوب بازی به نقطه اوج خودش میرسد. اما در نقطه مقابل این بخشها، طراحی به شدت ضعیف چهره دشمنان و شخصیت اصلی بازی قرار میگیرد. گویا کمترین تلاشی برای ارتقا این بخشها صورت گرفته و از همان مدل بی کیفیت و قدیمی دشمنان و شخصیت Karl Fairburne استفاده شدهاست. در بخش تکنیکی هم همان طور که اشاره شد، باگهای فراوانی را شاهد هستیم که حتی میتواند تجربه بازی را مختل کند و باید حال منتظر عرضه پچ و آپدیت برای بر طرف ساختن این مشکلات باشیم. در کنار این موارد، در باقی بخشها وضعیت تکنیکی در شرایط خوبی قرار دارد و به خصوص تجربه این عنوان بر روی کنسولهای نسل نهم باعث شده تا شاهد لودینگهایی بسیار کوتاه و نرخ فریم ۶۰ فریم بر ثانیه باشیم.
شاید کمی غیر منتظره به نظر برسد، اما قطعاتی موسیقی که برای مراحل بازی در نظر گرفته شده به شدت خوشساخت و عالی هستند و به خوبی با اتمسفر و شرایط محیطی همخوانی دارند. به عنوان مثال در مرحله اول قطعهای آرام و با استفاده از ساز پیانو به گوش میرسد که به ایجاد فضاسازی ترسناک جنگ کمک کردهاست. اما در مرحله دوم که در روز و یک محیط خوش رنگ و لعاب استوایی در جریان است، ریتم موسیقی تغییر کرده و قطعهای سریعتر به گوش میرسد. در طول تمام مراحل شاهد همین تغییرات موسیقی با توجه به شرایط کلی مراحل هستیم که به نوبه خود عالی انجام شده و با تم مراحل همخوانی دارد.
نتیجهگیری:
اسنایپر الیت ۵ بهترین عنوان ساخته شده توسط استودیو Rebellion است که به خوبی توانسته همان فرمول قبلی را به نقطه اوج خودش برساند و تبدیل به بهترین شماره سری اسنایپر الیت شود. مراحل متنوع و همراه با آزادی فراوان، در کنار تنوع خوب اسلحهها، قابلیت X-Ray و مد invasion از جمله عواملی هستند که به موفقیت این شماره کمک کردهاند. اما آیا سری اسنایپر در نهایت موفق شده تا از یک عنوان متوسط، به یک بازی با کیفیت و خوب تبدیل شود؟ همچنان میتوان به این سوال پاسخ منفی داد. با آن که شماره پنجم به شدت در زمینه گسترش گیمپلی خودش موفق عمل کرده، اما مواردی مانند داستان ضعیف، باگها و مشکلات تکنیکی و هوش مصنوعی در کنار بخش چند نفره بیهوده، از تبدیل این عنوان به یک اثر بی نقص جلوگیری کردهاند.
امتیاز بازیسنتر - 7
7
امتیاز بازیسنتر
نقاط قوت: طراحی بسیار خوب مراحل گیمپلی سرگرم کننده همراه با آزادی عمل فراوان مد Invasion موسیقی و طراحی هنری مراحلنقاط ضعف: باگها و مشکلات تکنیکی داستان به شدت تکراری و سطحی مشکلات و ضعفهای هوش مصنوعی بخش چند نفره بیهودهاین بازی بر اساس نسخه ارسالی سازنده بر روی پلتفرم PS5 بررسی شده است