بررسی بازی Resident Evil 4

از سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ می‌توان به عنوان یک بازه زمانی رویایی برای عقلامندان به بازی‌های ترسناک/کلاسیک نام برد. از خبر ساخت نسخه ریمیک «سایلنت‌هیل ۲» گرفته تا ساخت قسمت دوم «الن‌ویک»، نسخه ریمیک «Alone in the Dark» ، عرضه نسخه ریمیک شماره اول «Dead Space» و در نهایت عرضه یکی از محبوب ترین نسخه‌های «Resident Evil»، یعنی ریمیک نسخه چهارم. از نسخه چهارم رزیدنت اویل نه تنها می‌توان به عنوان یکی از محبوب‌ترین نسخه‌های سری رزیدنت ایول نام برد  بلکه حتی می‌توان آن را در فهرست یکی از محبوب‌ترین و تاثیرگذار ترین عناوین عرضه شده در تاریخ ویدیو گیم هم قرار داد. عنوانی که به نحوی انقلابی در سبک سوم شخص و یا به همان اصطلاح دوربین بر روی شانه به پا کرد و زمینه‌ساز ساخت بسیاری از عناوین محبوب شد. با تمام این تفاسیر ساخت و توسعه نسخه ریمیک کاری نیست که بتوان آن را آسان قلمداد کرد و حتی می‌توان آن را حرکتی غیر ممکن ناامید که کوچک‌ترین تغییر و یا تصمیم اشتباهی باعث لطمه شدیدی به آن می‌شود. به بیانی دیگر تنها رمز موفقیت  Resident Evil 4 Remake سپردن توسعه بازی به دست استودیو توانایی است که کاملا با سری آشنا باشد که هم نه تغییری در کلیت بازی ایجاد کند و در عین حال موارد تاریخ مصرف گذشته را با استاندارد های روز صنعت ویدیو گیم پیش ببرد. آیا تیم کپکام موفق شده تا با بازی Resident Evil 4 سربلند در جلوی طرفداران قد علم کند یا با یک ریمیک نسبتا خوب و یا حتی متوسط همانند نسخه سوم طرف خواهیم بود؟ برای پاسخ به این سوال در قالب مطلب پیش‌رو سعی کردم تا هر کدام از بخش‌های بازی مثل داستان، گیم‌پلی، صدا، گرافیک و در نهایت تغییرات نسبت به نسخه اصلی را بررسی کنم.

با ناپدید شدن اشلی، دختر رییس جمهور آمریکا، دولت آمریکا تصمیم می‌گیرد که یکی از نیرو‌های ویژه خود بام نام «لیان کندی» را به منطقه «والدلوبوس» اعزام کند. والدلوبوس به معنا «دره گرگ‌ها» در زبان لاتین در منطقه‌ای نامشخص در کشور اسپانیا واقع شده‌است. لیان که یکی از معدود بازماندگان حوادث راکن سیتی در نسخه دوم به حساب می‌آید، به نظر گزینه‌ای مناسب برای این ماموریت جدید است. با ورود لیان به والدلوبوس خیلی زود مشخص می‌شود که شرایط عادی نیست و ساکنان دهکده به انگلی جدید و متفاوت نسبت به آن که در شماره دوم شاهدش بودیم، مبتلا شده‌اند. با این اوصاف ماجراجویی لیان برای پیدا کردن اشلی و بقا در مقابل این موجودات و انگل جدید آغاز می‌شود. با آن که نسخه چهارم ادامه دهنده داستان سه نسخه ابتدایی محسوب می‌شود، اما در عمل شروعی دوباره برای اتفاقات سری است که مسیری نسبتا مجزا را دنبال می‌کند. در سال ۲۰۰۵ زمانی که نسخه چهارم عرضه شد، از داستان آن به عنوان یکی از نقاط قوتش نام برده می‌شد و باید گفت به واسطه تغییراتی که کپکام برای نسخه ریمیک ترتیب داده‌است، همچنان شاهد یک داستان جذاب و با کشش فراوان تا انتها بازی هستیم.

 البته همانند گذشته داستان شماره چهارم به شدت ساده، سرراست و بدون هیچ گونه پیچش داستانی شروع می‌شود و همین موضوع تا پایان هم ادامه دارد و در عمل خیلی نمی‌توان منتظر اتفاقات غیر منتظره یا تغییر خاصی در روند داستان به خصوص در دو/سوم ابتدایی بازی بود. البته این یک نکته مثبت در جهت وفاداری به نسخه اصلی محسوب می‌شود. اکت‌های ابتدایی بازی هم به لطف دیالوگ‌های جدید و متفاوت برای تمام شخصیت‌ها، حالا عمق بیشتری پیدا کرده‌اند و بستر مناسبی را برای پرداخت به شخصیت‌ها با خود به همراه دارند. به عنوان مثال در نسخه سال ۲۰۰۵، شخصیت لیان از همان ابتدا ماموریت خود را برای دو پلیس محلی که در شروع بازی با آن‌‌ها آشنا می‌شویم، بازگو می‌کند. اما در نسخه ریمیک، لیان ماموریت خود را مخفی نگه می‌دارد و به مخاطب چنین وانمود می‌کند که او واقعا به یک ماموریت مهم و سری اعزام شده‌است. شخصیت اشلی هم دست خوش تغییرات فراوانی شده و در نسخه ریمیک ترس و استرس او در مواجعه با شرایط پیش‌رو به واسطه‌ دیالوگ و صداپیشگی خوبش بسیار بهتر حس می‌شود. رابطه اشلی و لیان هم در این نسخه به شدت نزدیک‌تر و قابل باور تر از آب درآمده و شاهد عمق بیشتر رابطه این دو شخصیت در طول بازی هستیم. از این دست تغییرات برای تمام شخصیت‌ها و یا حتی ساکنان دهکده والدلوبوس هم لحاظ شده تا هم حس باورپذیری بیشتری به آن‌ها داده شود و هم چنین به لطف این تغییرات بازی به صورت کامل با استاندارد های روز صنعت ویدیو گیم همخوانی پیدا می‌کند. البته تیم کپکام در ریمیک دو نسخه دوم و سوم هم به خوبی از عهده این کار بر آمده بود.

در سال ۲۰۰۵ شینجی میکامی دست به یک قمار بزرگ زد. به بیان دیگر نسخه‌ای که ما در سال ۲۰۰۵ تجربه کردیم نتیجه آزمون و خطا میکامی برای ساخت یک نسخه جدید از رزیدنت ایول بود. او در نهایت تصمیم گرفت تا دوربین ثابت و ژانر ترس و بقا را کنار گذاشته و با تغییر دوربین بازی به حالت سوم شخص بر روی شانه و تغییر ژانر اثر به یک عنوان اکشن/ترسناک، بزرگترین ریسک زندگی خود را انجام دهد. ریسکی که البته جواب داد و نسخه چهارم را تبدیل به بهترین اثر در کارنامه این بازی‌ساز کرد. اگر علاقمند به آشنایی با پروسه ساخت نسخه چهارم هستید، من دیدن پرونده ویژه بازی‌کست برای عنوان Resident Evil 4 را به شما پیشنهاد می‌کنم.

اما آیا لول‌دیزاین و گیم‌پلی نسخه چهارم همچنان در سال ۲۰۲۳ به خوبی نسخه اصلی که هجده سال قبل منتشر شده‌است، هستند؟ لول ‌دیزاین و روند مراحل رزیدنت ایول ۴ بعد از گذشت این همه سال همچنان مثل یک جواهر دست نیافتنی خوش می‌درخشد. عناوین انگشت شماری وجود دارند که چنین ویژگی را با خود به یدک بشکند و بازی‌هایی همانند Half-Life و بایوشاک در همین دسته قرار می‌گیرند. بازی‌هایی که گویا گذر عمر و پیشرفت تکنولوژی خیلی تغییری در کیفیت آن‌ها ایجاد نمی‌کند و هر وقت بازیکن به سراغ تجربه آن‌ها برود همچنان جذاب و سرگرم کننده هستند. خوشبختانه کپکام هم بر این موضوع واقف بوده و کمترین تغییری را در این مورد به وجود آورده‌است.

مراحل بازی به چند بخش مختلف تقسیم می‌شوند که در طول تمام مراحل این بخش‌ها معمولا با یک ترتیب منظم تکرار می‌شوند. برای درک بهتر از همان مرحله ابتدایی بازی برای توضیح این موارد استفاده خواهم کرد. بخش اول که با ورود گیمر به محیط شروع می‌شود و با یک نگاه کلی به محیط سعی دارد در عین مجهول بودن، گیمر را با حال و هوای محیط آشنا کند. به عنوان مثال در بدو ورود لیان به دهکده والدلوبوس چند دقیقه‌ای ابتدایی تنها در محیطی قدم خواهیم زد که روح و روان مخاطب را به بازی ‌می‌گیرد. در پس‌زمینه وزش باد و حرکت درختان، در پیش‌روی لیان جسد بیجان حیوانات مزرعه ساکنان دهکده که به بدترین شکل ممکن امعا و احشا آن‌ها قابل رویت است. رنگ بندی زرد و تیره محیط که حس ترس و مرگ را به تصویر می‌کشد و سکوت مطلق که به ما می‌گوید اتفاقی غیر منتظره‌ای در حال وقوع است. در همین حال دوربین بر روی شانه و نزدیک به شخصیت اصلی در بدو ورود به هر محیط باعث شده تا حس غریبگی خاصی را در گیمر ایجاد کند.

 بعد از آن، بخش دوم آغاز می‌شود. فرار و ترس بهترین کلماتی هستند که می‌توانم برای این بخش استفاده کنم. همان اتفاق غیر منتظر‌‌ه‌ای که انتظارش را داشتیم به وقوع می‌پیوندد و ده‌ها انسان که گویا کنترل خود را از دست داده‌اند تا سر حد مرگ تلاش می‌کنند تا به ما حمله‌ور شوند و حال نوبت فرار از دست آن‌ها و رسیدن به یک محیط امن رسیده‌است. در این حین آدرنالین در خون  و حس ترس در ما پدیدار می‌شود. لول دیزاین این بخش‌ها به شکلی خطی و بسته طراحی شده تا تنها بازیکن را در یک مسیر ثابت قرار دهد تا تمام حواس ما به همان فرار محدود شود.

 نوبت به بخش سوم می‌رسد و آن هم مبارزه و بقا در مقابل ده‌ها دشمن است. ساکنان دهکده با تمام ابزار خود از بیل و کلنگ گرفته تا اره برقی و داس به سمت ما حمله‌ور می‌شوند. حال لول‌دیزاین مرحله دوباره تغییر کرده و این‌بار ما در یک محیط محدود اما نسبتا بزرگ قرار داریم که به اندازه کافی مهمات، بسته‌های سلامتی و سلاح‌های مختلف را در اختیار ما قرار می‌دهد تا به جنگ با دشمنان برویم و در همین حال فضای کافی برای فرار از دست دشمنان را هم در اختیارمان قرار می‌دهد. در همان مرحله اول این اتفاقات در قسمتی از دهکده که خانه‌ کشاورزان در آن قرار دارد به وقوع می‌پیوندد و ما می‌توانیم در حالی که دشمنان از هر طرف به سمت لیان حمله‌ور می‌شوند، به این خانه‌ها برای دقایقی پناه برده و مهمات و بسته‌های سلامتی اضافی را برای جنگ و بقا به دست آوریم.

بعد از موفقیت در این امر، نوبت به قسمت چهارم ساختار هر مرحله می‌رسد و گویا بازی سعی دارد با آغوش گرم خود به استقبال ما بیاید. حال می‌توانیم مراحل خود را سیو کنیم، اسلحه‌های جدید را از فروشنده خریداری کنیم و در محیط برای انجام کار های فرعی و جمع‌آوری جواهرات به ماجراجویی بپردازیم و در همین حال به حل کردن پازل‌ها متنوع که باز هم اکثرشان نیازمند ماجراجویی در محیط هستند، مشغول شویم. در این بخش قسمت وسیعی از محیط در اختیار گیمر قرار می‌گیرد. هر بخش از محیط دارای گروهی اندک از دشمنان است که می‌توان با آن‌ها مبارزه کرد یا در اینجا حتی به صورت مخفیانه آن‌ها را از پا درآورد.

 در نهایت وارد بخش پنجم و پایانی می‌شویم و آن هم مبارزه با غول‌آخر یا همان باس مرحله است که معمولا در یک محیط کوچک‌تر و با توجه به ویژگی‌های آن باس برای مبارزه طراحی شده‌است تا بعد از شکست آن و ورود به مرحله بعد، دوباره شاهد تکرار همین روند کلی مراحل و تغییرات لول دیزاین هر قسمت باشیم.

در مجموعه ترکیب این ساختار محصولی را به ما ارائه داده که در سال ۲۰۰۵ کپکام به واسطه‌ آن موفق شد عنوانی به شدت سرگرم کننده و در عین حال اعتیاد آور را در قالب شماره چهارم رزیدنت ایول روانه بازار کند. ساختار مراحل طوری است که تجربه هر کدام از بخش‌ها در نهایت حس رضایت‌مندی خاصی را به گیمر منتقل کند. حال این موضوع می‌تواند مربوط به شکست دشمنان، فرار از دست آن‌ها، حل کردن پازل ها و یا حتی پاداش‌های در نظر گرفته شده برای ما باشد. باید در نهایت گفت این فرمول کلی در نسخه ریمیک هم با کمترین تغییری مورد استفاده قرار گرفته و به خوبی هم جواب داده‌است. البته سازندگان نسخه ریمیک تغییراتی را هم اعمال کرده‌اند که به خوبی برای یک به روز رسانی در سال ۲۰۲۳ به آن‌ها نیاز است. این بخش‌ها شامل حذف بخش‌های QTE و جایگزین کردن آن‌ها با گیم‌پلی و مبارزات جدید، بهبود قابل توجه گرافیک و تغییر مدل و انیمیشن دشمنان، تغییر تعدادی از پازل‌ها و طراحی پازل‌های جدید، تغییر در قدرت و عملکرد اسلحه‌ها و در نهایت افزودن فعالیت‌های فرعی می‌شوند.

محیط‌های دهکده، قلعه و جزیره بدون هیچ حذفیات و حتی با بخش‌های بیشتری در نسخه ریمیک دوباره از نو طراحی شده‌اند. همچنان می‌توان در قسمت‌های مختلف قلعه قدم زد و درگیر معماری مینیمال و محیط و تابلو های پر زرق و برق آن شد. یا ساعت‌ها با پای پیاده یا به وسیله قایق در بخش‌های مختلف دهکده گردش کرد

در بعد گیم پلی با عنوانی طرف هستیم که به شدت به ریمیک نسخه دوم شباهت دارد و همچنان به نسخه اصلی هم وفادار باقی مانده است. نسخه ریمیک از دوربین بر روی شانه استفاده میکند اما نسبت به نسخه اصلی فاصله دوربین کمی به لیان نزدیک شده تا فضای دید بیشتری را در پیش روی گیمر قرار دهد. این فاصله همچنان در هنگام تیراندازی کمتر هم می شود تا باز هم فضای بیشتری را برای تیراندازی در اختیار ما قرار دهد. از دیگر تغییرات می‌توان به امکان همزمان نشانه گرفتن با اسلحه و راه رفتن اشاره کرد که در نسخه اصلی وجود نداشتند. مخفی کاری و امکان از پا درآوردن دشمنان با چاقو یکی دیگر از موارد جدید است که در بعضی از سکانس ها می‌توان از آن برای ادامه بازی و مبارزه با دشمنان استفاده کرد. هر چند این قابلیت تا حدودی محدود، دلبخواهی و ابتدایی به نظر می‌رسد اما همچنان وجودش در نسخه ریمیک آزادی عمل خوبی را در اختیار ما قرار می‌دهد به خصوص در مراحل پایانی که با تعداد بیشتری از دشمنان سر و کار داریم و امکان مخفی کاری به عنوان یک قابلیت کارآمد در دسترس است.

رزیدنت ایول ۴ به لطف لیست کامل اسلحه‌ها و تنوع آن ها در سال ۲۰۰۵ مورد توجه قرار گرفت. خبر خوب آن که در نسخه ریمیک هم با لیست کاملی از اسلحه‌ها طرف هستیم. لیستی که شامل پیستول ها، مگنوم‌ها، رایفل‌ها و البته اسلحه‌های ویژه همانند راکت لانچر می شود. در عین آن که هر کدام از این سلاح‌ها همچنان دارای ویژگی های منحصر به فرد خود هستند، شاهد تغییراتی نسبت به نسخه اصلی هم هستیم. به عنوان مثال پیستول Red9 در نسخه ریمیک دیگر دارای نور قرمز نبوده و لگد بیشتری در موقع تیراندازی وارد می‌کند و در عین حال قدرت بالای آن حفظ شده تا بالانس بیشتری بین قدرت و راحت بودن کار با اسلحه برقرار باشد. این موضوع تقریباً برای تمام اسلحه ها صدق می کند و در مجموعه باعث شده تا هر کدام از اسلحه های بازی برای شرایط خاص کارآمدی بیشتری داشته باشند تا گیمر را ترغیب به استفاده از تمام اسلحه ها کنند. امکان آپگرید اسلحه ها و خرید بخش های اضافی برای آن ها همانند دوربین و… هم در دسترس قرار دارد.

یکی دیگر از مواردی که توجه فراوانی به آن شده است، چاقو‌ها هستند. چاقو‌ها این بار محدودیت استفاده دارند و با استفاده مکرر از آن ها خراب می‌شوند. امکان آپگرید چاقو لیان هم در دسترس قرار گرفته تا در طول مراحل قدرت و استحکام آن را افزایش دهیم. در نهایت این تغییرات و بخش‌های اضافه به شدت به روز شدن تجربه و لذت بخش کردن آن کمک بسازی کرده‌اند.

قطعا اگر نسخه اورجینال را تجربه کرده باشید، درجه سختی پلکانی آن را در ذهن دارید. موردی که البته در اکثر نسخه های RE رعایت شده اما در نسخه چهارم به دلیل تنوع کامل دشمنان بیشتر به چشم میخورد. در مراحل اولیه تنها کشاورزانی که به انگل آلوده شده اند با ابزار کشاورزی خود مثل داس و بیل به مبارزه با ما می آیند در همین حال لیان هم تنها قادر است از پیستول و چاقو خود بدون هیچ آپگریدی برای مبارزه با این دشمنان استفاده کند. اما پیشروی در مراحل دشمنان جدید جایگزین کشاورزان می شوند و به همان اندازه اسلحه‌ها و قابلیت‌های بیشتری در اختیار گیمر قرار می‌گیرد. از اعضای آموزش دیده کارتل که به انگل آلوده شده‌اند و با سلاح‌های نسبتا پیشرفته به نبرد با گیمر می‌آیند و یا سگ‌ها و حشرات جهش یافته تا خدمه مسیحی کلیسا که با استفاده از سحر و جادو سعی در توقف لیان را دارند.

در همین حال تاجر معروف و البته محبوب نسخه چهارم هم با تغییرات به شدت خوبی در این شماره حضور دارد و نقش او از همیشه پر رنگ‌تر است. حال او در طول مراحل تعدادی ماموریت فرعی را در اختیار ما قرار می‌دهد. این ماموریت ها هر چند نسبتا آسان هستند، اما تنوع خوبی را در جریان کلی بازی ایجاد می‌کنند. ماموریت‌هایی مثل نابودی موش‌های آلوده، از بین بردن مدال‌های آبی و یا مبارزه با غول‌های فرعی از جمله آن‌ها هستند. علاوه بر این در این شماره فروشنده تعدادی سلاح را هم با تخفیف ویژه در هر مرحله به فروش می‌رساند که در عمل می‌توان گفت آن‌ اسلحه‌ها مناسب تجربه استفاده در آن مرحله هستند. از دیگر مواردی هر چند کوچک اما مثبت که به ریمیک اضافه شده امکان خرید نقشه‌های گنج از همان شروع بازی است که بدین صورت امکان پیدا کردن جواهرات را به شدت آسان کرده ‌است.

یکی از مواردی که در نسخه اصلی می‌توانست آزار دهنده عمل کند، بخش های محافظت از اشلی به دلیل هوش مصنوعی نه چندان خوب او بودند. اما در نسخه ریمیک هوش مصنوعی اشلی بسیار بهتر عمل می‌کند و دیگر هر دو دقیقه یک بار شاهد گرفتاری او در دست دشمنان نیستیم.

کپکام برای توسعه نسخه ریمیک طبق برنامه این چندسال اخیر خود از موتور گرافیکی «Reach for the moon» یا همان Engine RE استفاده کرده‌است. در خصوص وضعیت کلی گرافیک بازی باید گفت، قطعا این بازی بهترین عنوانی نیست که از این موتور گرافیکی دیده‌ایم، اما همچنان نسخه ریمیک به شدت چشم‌نواز و دارای جزیئات فراوانی است. طراحی به شدت با کیفیت شخصیت‌ها در کنار انیمیشن‌های خوب و محیط با کیفیت از جمله مواردی هستند که می‌توان برای وضعیت کلی گرافیک آن‌ها را بیان کرد. در بخش موسیقی هم باید گفت تیم کپکام بیشتر از هر بخش دیگری به نسخه اصلی وفادار باقی مانده و اکثر ترک‌های نسخه چهارم از جمله ترک مختص به دستگاه‌های تایپ بازی و یا ترک افتتاحیه در اینجا هم به گوش می‌رسند.  صداگذاری محیط و صداپیشگی دشمنان هم بی‌نقص از آب درآمده و به شدت در ساخت یک اتمسفر گیرا و درگیر کننده موفق ظاهر شده‌است . البته همچنان نمی‌توانم از به آن عنوان یک دست‌آورد فنی یاد کنم. به خصوص که عنوان «کالیستو پروتوکول» چند ماه قبل عرضه شده و از این بابت به شدت عنوان پیشرفته‌تری است. اما در کل در بعد صدا و گرافیک نسخه ریمیک نمره قابل قبولی را دریافت می‌کند.

نتیجه‌گیری:

از نسخه ریمیک نسخه چهارم رزیدنت ایول می‌توان به عنوان یکی از بهترین ریمیک‌های ساخته شده تا به امروز نام برد. ریمیکی که به شدت به نسخه اصلی وفادار مانده و در همین حال سعی کرده محتاطانه تغییرات ریز و درشتی را برای به روز کردن بازی با توجه به استاندارد های روز صنعت ویدیو گیم انجام دهد. اما قطعا باید گفت دلیل موفقیت در مرحله اول همان بازی است که میکامی و تیمش در سال ۲۰۰۵ توسعه دادند. عنوانی که با گذشت ۱۸ سال همانند جواهری می‌ماند که در گوشه‌ای از انبار تاریخ دفن شده و حال تیم توانمند کپکام در سال ۲۰۲۳ دوباره تصمیم گرفته آن را بیرون کشیده، آن را جلا و ترمیم کرده و دوباره به علاقمندان به این سری هدیه دهد. عنوانی که همچنان خوش می‌درخشد و تجربه دوباره آن به شدت جذاب و اعتیادآور است.