بازیهای زیادی نتوانستهاند تاثیری که دیابلو روی صنعت بازیهای ویدیویی داشته است را ایجاد کنند. خیلی از این «بازیهای سال» حتی نتوانستهاند طرفداران خود را برای دو یا سه سال پیاپی، مشتاق خود نگه دارند. اما یازده میلیون طرفدار دیابلو، 12 سال به پشتوانه آپدیتهای مختلف و ماندگاری گیمپلی دیابلو در انتظار نسخه سوم بازی بارها و بارها همه سیاهچالهای بازی را گشتهاند، همه شیاطین را کشتهاند و به دنبال آیتمهای مختلف، ساعتها در محیط بازی جستجو کردهاند و حالا مشتاقند بدانند بعد از این هم همه سال نسخه سوم چه چیز جدیدی به شیرینی گذشته اضافه کرده است. دیابلو 3 اساسا به نسخههای قبلی خود چه در روایت داستان و طراحی هنری و چه در اصول اساسی گیمپلی وفادار است.. اما بلیزارد موفق شده است در عین وفاداری به نسخههای قبل،انعطافپذیری مورد نیاز گیمرهای امروز و ویژگیهایی که لازم است گیمرهای نا آشنا به دیابلو را مجذوب محصول خود کند را نیز به بازی اضافه کند.
و البته دستاورد دیگر بلیزارد سایه انداختن به مشکلات DRM بازی بر اساس همه ویژگیهای مثبت آن بود. حتی با وجود بتای عمومی بازی که تحت عنوان آزمایش ظرفیت سرورها برگزار شده بود، خیلی از بازیکنان نتوانستند تا چند روز بعد از عرضه بازی حتی به سرورها متصل شوند. بعد از آن هم خیلیها با مشکل Latency روبرو شدند. اما طاقت طرفداران جایی طاق شد که یادشان آمد دیابلوی یک MMO عظیم نیست و به این معترض شدند که چرا حتی برای بخش تک نفره بازی باید مدام به اینترنت وصل باشند. آیا بلیزارد حق داشت DRM به این سفت و سختی طراحی کند؟ بله. آیا طرفداران بازی حق دارند به بلیزارد اعتراض کنند؟ دوباره بله. بازیهای رایانهای مثل دهه گذشته، یک خُرده فرهنگ هنری با گروه متعصبی از طرفداران نیستند. بلکه یکی از شریانهای اصلی رسانههای دیجیتال محسوب میشوند و از همه مهمتر، حالا بازیهای رایانهای یک صنعت محسوب میشوند. و صنعت نیازمند پول است. و وقتی شرکتی نیازمند پول باشد، مجبور است از فروش محصول خود دفاع کند، حتی اگر آخرین چاره DRM سختگیرانه بلیزارد باشد. اما از سوی دیگر وظیفه همین شرکتهاست که به مشتریان وفادار خود که بازی را خریدهاند اطمینان بدهند که مشکلی برای استفاده از محصول نخواهند داشت. بلیزارد با علم به اینکه بیش از 4 میلیون نفر بازی را پیشخرید کردهاند نتوانست ظرفیت سرورهای خود را با نیاز مخاطبین تطبیق دهد و باعث خشم طرفداران شد. اما آیا سرورها واقعا مشکل دیابلو هستند؟ خیر. بلیزارد قبلا نیز با مشکلات اینچنینی دست و پنجه نرم کرده بود. تا همین لحظه هم اکثر مشکلات رفع شدهاند و بلیزارد دائما در حال بررسی و حل مشکلات و باگهای دیگر است. بیشتر از چند هفته طول نخواهید کشید تا دیابلوی به یک تجربه آنلاین بینقص تبدیل شود. البته به شرطی که ساکن ایران نباشید. برای ما هیچوقت تجربه آنلاین بینقص وجود نخواهد داشت!
داستان دیابلو 3 مثل همیشه است. حتی از نظر روایت از نسخههای قبلی بهتر شده است. شخصیتهای قدیمی مثل دکارد کین و تیریِل در بازی حضور دارند و داستان بازی بیشتر از نسخه قبلی، وابسته به جهان دیابلو شده است. گرههای داستانی قابل پیشبینی هستند و در پایان هم سوالات زیادی برای مخاطب باقی میگذارند. سوالاتی که در پایان دیابلوی 2 هم ایجاد شده بود و مشخصا برای عرضه اضافهشونده یا نسخه بعد بازی بدون پاسخ رها شدهاند. صداپیشگی بازی با دنیای دیابلو تناسب دارد، با این حال بعضی از شخصیتها بیش از حد کلیشهای و اغراق آمیز کار شدهاند. اما همه ویژگیهای داستان صرفا وفادار به نسخههای قبل هستند و میانپردههای بینظیر سینمایی بازی هم باعث میشوند تا طرفداران بازی از داستان لذت ببرند. یکی از ویژگیهای مثبت داستان دیابلو شخصیتر شدن آن است. هر NPC چندین دیالوگ دارد که از گذشته و آینده و احساساتش در آنها صحبت میکند. همراهان شخصیت اصلی برخلاف نسخههای قبل، فقط نقشهای متحرک روی صفحه نیستند. دلایل و داستان خود برای همراهی با ماجراجوی قهرمان را دارند. در بازیهایی شبیه دیابلو موسیقی جزوی از صدای محیط محسوب میشود و برای غرق کردن بازیکن در اتمسفر طراحی شده است. کاری که دیابلو 3 به خوبی انجام داده است، موسیقی که در پشت صحنه پخش میشود، به خوبی در خدمت محیط و جریان بازی درآمده است و در جریان صحنههای سینمایی، به خوبی قدرتنمایی میکند.
گرافیک بازی چشمنواز است. افکتها و انیمیشنها با توجه به گستردگی بازی به خوبی طراحی شدهاند و در کنار موتور فیزیکی قدرتمند بازی، صحنههای چشمنوازی خلق میکنند. اما مهمترین ویژگی بازی، طراحی بصری آن است. در بازی محلی به اسم دشت بیچارگی وجود دارد و بیچارگی در درختان خشکیده، گیاهان سرخ و باران و مه مرضآلودی که در محیط به چشم میخورد، موج میزند. و یا کالدیوم که در دل صحرایی سوزان، خانهای برای ارباب دروغها شده است، به خوبی دروغهایی که در دل زیبایی خود پنهان کردهاست را نشان میدهد.
اما صدا و تصویر برای بازیکنانی که دوازده سال به رزولوشن 800 در 600 دیابلو 2 بازی عادت کردهاند مهم نیست. وقتی پای گیمپلی وسط باشد دیابلو 3 همان Hack and Slash دوستداشتنی همیشگی است. گلههای دشمن به قهرمان حمله میکنند و یکی یکی از کمر نصف میشوند و خونشان همه جا میپاشد. بازی در حالت Normal برای بازیکنان جدید طراحی شده است. بعد از کمی پیشرفت در بازی، مبارزات به مهارت بازیکن بستگی خواهند داشت، چون دشمنان بیشتر از نسخههای قبل المانهای Hack and Slash کلاسیک و Arcade دارند. یکی از دشمنان بعد از حمله به بازیکن سلاحش چند ثانیه در زمین گیر میکند و بهترین فرصت برای مقابله را به بازیکن میدهد. بعضی از دشمنان اگر سریع کُشته نشوند قویتر میشوند و استفاده به جا و به موقع از قدرتها، نسبت به Level و قدرت شخصیتها، بیشتر تفاوت بین بازیکنان حرفهای با دیگران را نشان میدهند. مرحله اول بطور کلی به عنوان مرحله آموزشی برای بازی در نظر گرفته شده است، اما در همین حالت Normal هم در مراحل بالاتر، بازیکن کم کم سختی دیابلو را احساس میکند. شرایط و دشمنان در دیابلو 3 نسبت به نسخههای قبل متنوعتر شدهاند. به همین اندازه سیستم طراحی بیلد و Skillهای بازی هم انعطافپذیرتر و مدرنتر شدهاند و تفاوت فاحشی با سیستم RPG متداول دارند. اما این به معنی RPG نبودن دیابلو 3 نیست. در شرایط کلاسیک، با هر مرحله ارتقا پیدا کردن تعدادی Attribute Point و یک یا دو Skill Point به بازیکن داده میشد تا مطابق میل خود، بیلد شخصیتش را شخصی سازی کند و تا انتها با همان بیلد بازی کند. در دیابلو 3 با ارتقا پیدا کردن شخصیت، اتفاق خاصی برای Attributeها نمی افتد و Skillها نیز با یک روند از پیش تعیین شده به تدریج در اختیار بازیکن قرار میگیرند. تمام قدرت شخصیت بازی در آیتمهای او و نوع چینش اسکیلها خلاصه میشود. این شرایط به بازیکن اجازه میدهد تا در شرایط مختلف بتواند بلافاصله با آیتمهای جدید و چینش جدید اسکیلها، بیلد متفاوتی برای شخصیتش بسازد. شاید بهتر بود بازی در مورد برخی ویژگیهای مهم مثل Elective Mode توضیح کاملتری میداد تا بازیکنان بتوانند حداکثر استفاده را از سیستم اسکیلها بکنند، اما خوشبختانه Community فعال بلیزارد زحمت این بخش را هم برای سازنده کشیده است. برای رعایت بالانس، این چینش جدید آیتمها و اسکیلها چندان متفاوت نیست. اگر میخواهید Monk خود را از یک شخصیت سریع با قدرت متوسط که برای حمله به سرعت خود و برای دفاع به Dodge و فرار از حملات متکی است را ناگهان به شخصیتی با قدرت حمله بالا، سلامتی بالا و قابلیتهای دفاعی متکی به احیای سلامتی تبدیل کنید؛ قطعا در اولین دور چرخیدن در محیط بازی کشته خواهید شد. اینجاست که اهمیت آیتمها در دیابلو به چشم میآید.
بلیزارد شاید عمیقترین سیستم آیتم و Loot این نسل را طراحی کرده باشد. اهمیت آیتمها در بازی، شیرینی پیدا کردن طلا و آیتم از جنازه دشمنان را چند برابر میکند. برای به دست آوردن آیتمها به جز Loot، چندین راه وجود دارد. آهنگر با هزینه نسبتا زیادی ارتقاء پیدا میکند و در ازای این هزینه با قیمت خیلی کمی آیتمهایی قدرتمند میسازد. اما این آیتمها ویژگیهای Random دارند و همیشه چیزی که دلخواه بازیکن است به دست نمیآید. فروشندههای مختلف، آیتمهای مختلفی با قیمتهای نسبتا خوبی به فروش میرسانند و اگر بازیکن به اندازه کافی پول داشته باشد میتواند از Auction House آیتمهایی دقیقا با ویژگیهای مورد نظرش پیدا کند و البته با هزینه خیلی خیلی بالایی آنها را خریداری کند. هزینههای این آیتمها یکی از چالشهای اصلی بازی و یکی از اهرمهای برقراری بالانس بین آیتمهای بازی و میزان سختی آن است. آیتمهای بدست آمده را میتوان به فروشندههای درون بازی فروخت، به Auction House بُرد و به حراج گذاشت و یا برای استفاده از آهنگر آنها را تبدیل به مواد اولیه تبدیل کرد. ارزش طلا در دیابلو 3 بیشتر از نسخههای قبل است. برای تعمیر وسایل، خریدن آیتم و حتی تزئین لباسهای قهرمان اصلی به مقدار زیادی طلا احتیاج است، خیلی از بازیکنان در سیاهچالها بیشتر به دنبال طلا هستند تا آیتمهای مختلف! Auction House دقیق و کارآمد طراحی شده است و بازیکن میتواند آیتمهای مختلف را به راحتی و دقیقا مطابق میل خود پیدا کند. اما تنها مشکل AH این است که در محیط بازی قرار ندارد و برای استفاده از آن و یا حتی سرزدن به وضعیت آیتمهایی که برای فروش گذاشته شدهاند باید از بازی خارج شد و به منوی اصلی رفت.
از ویژگیهای اساسی سری دیابلو، طراحی دائما در حال تغییر محیط است. در دیابلو 3 محیط در حال تغییر به مراتب بهتر از نسخه قبل است و این چیزی است که دیابلو را سالها قابل بازی نگه داشته است. هربار سر زدن به یک غار کوچک نتیجه و ریسک متفاوتی دارد. در درجات سختی بالاتر ممکن است کلبه کوچکی که در دور قبل بازی کردن فقط یک صندوقچه طلا در آن قرار داشته است، مزین به چند دشمن Level بالا شده باشد. وقتی یکبار دیابلو را تمام شود تازه قضیه جدی میشود. نمیتوان پیشبینی کرد که کدام دشمن با ویژگیهای عجیب و غریبش در گوشه کدام سیاهچال پنهان شده است و قرار است بعد از مرگش چه آیتمهایی به بازیکن هدیه کند. این Random بودن دشمنان و محیط در دیابلو 3 به مراتب بهتر از نسخههای قبلی صورت گرفته است و عملا پیشبینی کوچکترین چیزی را غیر ممکن میسازد.
در درجات سختی بالاتر، نیاز به بازی چند نفره بیشتر احساس میشود. البته بازی چند نفره در دیابلو 3 به معنی با خوشحالی شقه کردن دشمنان نیست. با اضافه شدن هر بازیکن بازی سختتر میشود و وقتی سر و کله دشمنان با ویژگیهای مختلف پیدا شود، کار تیمی معنا پیدا میکند. ویژگیهای رندوم دشمنان باعث میشوند تا بازیکنان عقبنشینی کنند، فکر کنند و نقشهای برای کشتن آنها بکشند. بازیکنها اگر با یک دشمن که با هر ضربه به سلامتیاش اضافه میشود، Arcane Sentryهای کشنده پرتاب میکند و بلافاصله بازیکن را در جای خود زندانی میکند روبرو شوند باید تاکتیکی متفاوت با آنچه برای مقابله با دشمنی که تلهپورت میکند، نسبت به اکثر ضربات مصون است و جلوی راه شخصیتها تله میگذارد اتخاذ کنند. اینجاست که سیستم انعطافپذیر Runeها و انتخابهای بیشمار آنها به کار میآید. هر هیرو میتواند بیلد خاص خودش را داشته باشد. اگر افراد حاضر در یک گروه، آیتمها و Ruinهای مناسب انتخاب کرده باشند میتوان سرسختترین دشمنان را در چند ثانیه نابود کرد. فقط کافیست که تیم، ترکیب خوبی از اسکیلهای تهاجمی و تدافعی داشته باشد. Lootها در حالت چند نفره کمتر میشوند و این ارتباط بین بازیکنان را بیشتر میکند. خیلی وقتها بازیکنان آیتمهای سطح بالایی را که میتوان با قیمتی زیاد در AH فروخت، برای قویتر کردن گروه به صورت رایگان در اختیار یکدیگر میگذارند. همکاری در حالت کوآپ دیابلو کلید زنده ماندن است. اینبار بلیزارد هوشمندانه لوت هر بازیکن را جدا کرده است تا به جای جنگیدن بر سر دزدیدن آیتمها از یکدیگر، تمرکز بازیکنان کاملا روی مبارزات باشد. هرچند نبود یک سیستم ارتباط صوتی بین بازیکنان بعضی اوقات حس میشود، اما باز هم بازی چند نفره، یکی از مهمترین و لذتبخشترین ویژگیهای دیابلو 3 است. Battle.net هم سیستم فوقالعاده سریع و کارآمدی برای ارتباط با دوستان طراحی کرده است که استفاده از آن برای بازیهای چند نفره و ارتباط با دوستان لذتبخش خواهد بود.
در حالت تکنفره برای همراهی بازیکنان چند Follower در نظر گرفته شده است که فوقالعاده کارآمد هستند. هرکدام از آنها ویژگیهای خاص خود را دارند. ممکن است از نظر قدرت حمله چندان به چشم نیایند اما وقتی درست لحظه مرگ Templar به کمک بازیکن بیایند، دشمنان را کنار بزند و 50 درصد سلامتی را به او بازگرداند، اهمیت ویژگیهای هر همراه مشخص میشود.
دیابلو 3 ماندگاری بسیار طولانی دارد. هنوز حتی مبارزات PvP به بازی اضافه نشده است و محیطها و دشمنان Random در کنار اچیومنتهای جذاب و تحریک کننده، اطمینان میدهند که دیابلو 3 مدت زیادی بین بازیکنان باقی خواهد ماند. بلیزار هم بیوقفه تلاشش را برای رفع مشکلات بازی انجام میدهد. بعد از 12 سال انتظار،دیابلو 3المانهای قدیمی و جدیدی را در کنار هم چیده است تا بازیکنان قدیمی و جدید بتوانند از آن لذت ببرند. بازیها میآیند و فروش میکنند و فراموش میشوند، اما کمتر بازی میتواند هر لحظه اشتیاق بازیکنانش را به بیشتر بازی کردن بیشتر کند. شاید وقت آن رسیده است که به جز هروئین و World of Warcraft، خطرات اعتیاد به دیابلو را نیز به جوانها گوشزد کنند.
مجموع امتیاز - 10
10
امتیاز بازیسنتر
نقاط قوت: سیستم عمیق Loot و آیتمهااعتیادآور، به شدت اعتیاد آورمیانپردههای سینمایی بینقصبالانس فوقالعاده حالت چند نفرهنقاط ضعف: آماده نبودن بلیزارد برای میزبانی از چندین میلیون نفر زمان عرضه