چه قبول داشته باشیم و چه قبول نداشته باشیم، اسکار مهمترین و پرسر و صداترین جایزۀ سینماییه. در تاریخ 90 سالۀ این مراسم، همیشه انتخابهایی بودن که باعث تعجب همگان شدن، گاهی در همون شب اهدای جایزه و گاهی چند سال بعد و با بررسی مجدد فیلم جایزه برده و رقبای اون. با هم 10 فیلمی که لیاقت کمتری برای بردن جایزه بهترین فیلم مراسم اسکار داشتن رو مرور میکنیم:
شماره 10
Forrest Gump
داستان سیندرلایی پسربچۀ کم توان ذهنی و فیزیکی که مخاطب رو در حوادث کوچک و بزرگ تاریخ معاصر آمریکا با خودش همراه میکنه قلبهای بسیاری رو در زمان خودش تسخیر کرد اما با بررسی بهتر فیلمهای اون سال به نظر میاد که چندان مستحق جایزۀ بهترین فیلم سال نبوده. سالی که فیلمهایی مثل Pulp Fiction و The Shawshank Redemption اکران شدن و تبدیل به فیلمهای جریان سازی شدن، دادن جایزه بهترین فیلم به یک اثر کمدی-درام با یک شخصیت خوششانس و خوشباور به نظر عادلانه نمیاد.
شماره 9
Rocky
راکی پرفروشترین فیلم سال 1976 بود، یک فیلم حال خوب کن برای جامعهای که هنوز با اثرات جنگ طولانی ویتنام کنار نیومده بود و همۀ این مسائل دست به دست هم دادن تا راکی اسکار بهترین فیلم رو مال خود کنه اما راکی نه تنها بهترین فیلم سال 76 نبود بلکه با گذشت زمان حتی بهترین فیلم با حضور شخصیت راکی بلبوآ هم نیست. فضای خاص جامعۀ آمریکا در اون زمان باعث شد تا راکی به فیلمهایی مثل Network، Taxi Driver و All the President’s Men که حرفهای جدیتری داشتن، ترجیح داده بشه.
شماره 8
Gandhi
حتی اگه از نادیده گرفته شدن فیلمی مثل Blade Runner صرف نظر کنیم، باز هم باور اینکه فیلم گاندی به هر کدوم از 4 رقیب دیگهش ترجیح داده شده برامون سخته. گاندی یک فیلم زندگینامهای کاملاً کلیشهایه که حتی با وجود سوژۀ اصلیش کمتر به سراغ موضوعات بسیار حساس میره و از نمایش بیشترِ اتفاقات خشونتبار و تأثیرگذار اون برهۀ خاص تاریخی پرهیز میکنه. گاندی یک انتخاب معمولی برای سالی بود که پر از فیلمهای تأثیرگذار بود و دلیلی که ما گاندی رو به یاد داریم اینه که به جای امثال ET و Verdict اسکار گرفته.
شماره 7
The King’s Speech
دادن جایزۀ اسکار بهترین فیلم به The King’s Speech کار زیاد سختی نبود، یک فیلم ساده در مورد یک موضوع تاریخی واقعی با بازیهای خوب که در نهایت قهرمانان داستان به موفقیت ویژهای دست پیدا میکردن، در تمام این سالها یک فرمول تضمین شده برای گرفتن جایزۀ اسکار بوده و وجود هاروی وایسنتین به عنوان پخشکنندۀ فیلم در آمریکا و مسئول کمپین تبلیغاتی فیلم برای اسکار، شانس فیلم رو به صد در صد رسونده بود. رقیب اصلی فیلم The Social Network بود، فیلمی با یک نقش اصلی نفرتانگیز و براساس دنیای امروز با پایانی نه چندان خوشایند و حال خوب کن.
شماره 6
Out of Africa
داشتن پایینترین امتیاز در سایت Rotten Tomatoes در بین همۀ فیلمهایی که اسکار بهترین فیلم رو بردن برای قرار گرفتن Out of Africa در این لیست کافیه اما اکران فیلمهایی مثل The Color Purple و Ran باعث میشه از انتخاب این فیلم برای این لیست مطمئن باشیم. اینکه Out of Africa حتی بهترین فیلم کارنامۀ هنری سیدنی پولاک نیست و چند سال قبل یکی از بهترینهای کارنامهش رقابت رو به گاندی (یکی دیگه از فیلمهای این لیست) باخته بود، ناراحتی ما از جایزۀ Out of Africa رو بیشتر میکنه.
شماره 5
English Patient
اگه روزی لیست حوصله سربرترین فیلمهایی که اسکار بهترین فیلم رو بردن جمعآوری کنیم، English Patient شانس بسیار زیادی برای بردن مقام اول اون لیست داره. عجیبتر از همه اینکه فیلم بیمار انگلیسی در اون سال هم رکورد بیشترین تعداد نامزدی رو در اختیار و هم با بردن 9 جایزه، بیشترین جوایز اون شب رو با خودش به خانه برد. این روزها کمتر کسی در مورد بیمار انگلیسی حرف میزنه یا علاقهای به تماشای مجددش داره اما از مهمترین رقیبش در اون سال یعنی Fargo، هنوز هم به عنوان یکی از بهترین آثار دهۀ 90 یاد میشه.
شماره 4
Shakespeare in Love
با 13 نامزدی و بردن 7 جایزه که هر دو رکوردهای مراسم اسکار سال 1998 هستن، به نظر میاد که Shakespeare in Love لیاقت بهترین بودن رو داشته اما وقتی به رقیب اصلی فیلم یعنی Saving Private Ryan نگاه میکنیم به تا حدودی به هوش اعضای آکادمی شک میکنیم. با بررسی بهتر متوجه میشیم که علت اصلی شکست بزرگ نجات سرباز رایان کمپین تبلیغاتی منفیای بود که توسط هاروی واینستین برعلیه اسپیلبرگ و فیلمش به راه افتاده بود و در نهایت باعث شد که فیلم واینستین برنده بزرگ اون شب باشه اما با گذشت زمان تبدیل به یکی از منفورترین فیلمهای اسکار برده بشه.
شماره 3
How Green Was My Valley
جالبترین اتفاق اینه که این روزها معمولاً در زمانی از فیلم How Green Was My Valley یاد میکنیم که میخوایم به بیعدالتیای که در حق اورسون ولز و Citizen Kane شد اشاره کنیم. همشهری کین فیلمی بود که باورهای معمولی که از ساختار سینمایی داشتیم رو به چالش کشید و جهش بزرگی در صنعت سینما بود اما درۀ من چه سبز بود هیچ کدوم از ویژگیهای انقلابی همشهری کین رو نداشت و فقط به عنوان یکی از بدترین انتخابهای مراسم اسکار در تاریخ ثبت شده.
شماره 2
Oliver
در سالی که 2001: A Space Odyssey و Battle of Algiers حتی نامزد دریافت جایزۀ بهترین فیلم نشدن، جایزۀ اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی به فیلم Oliver رسید! فیلمی که داستان غمانگیز اولیور توئیست رو به یک فیلم موزیکال پر ساز و آواز تبدیل کرد، نه تنها در زمان خودش بهترین فیلم نبود بلکه با گذشت زمان، دیدن فیلم به تجربهای آزاردهنده تبدیل شده چون یادمون میاد که فیلم 2001 حتی در جایزۀ طراحی هنری هم بازی رو به اولیور باخته! یک فیلم کلیشهای و معمولی به طور کامل در سال 1968 یکی از تأثیرگذارترین فیلمهای تاریخ سینما رو شکست داده.
شماره 1
Crash
اگه سینما یک موجود جاندار بود و این امکان وجود داشت که ازش بپرسیم از چه چیزی بیشتر از همه پیشمونه احتمال زیادی وجود داره که برنده شدن فیلم Crash در 78مین دورۀ مراسم اسکار رو انتخاب کنه. این سؤال که با وجود رقبایی مثل Brokeback Mountain، Capote، Good Night and Good Luck و Munich چه جوری یک گروه تقریباً 6 هزار نفری فیلم Crash رو به عنوان بهترین فیلم سال انتخاب کردن هیچ وقت پاسخ مناسبی نخواهد داشت اونم در شرایطی که حتی نامزد شدن فیلم هم نتیجۀ نادیده گرفته شدن فیلمهای خیلی بهتری بوده.