انیمیشن‌های ژاپنی که با نام انیمه شناخته میشوند تفاوتهای ساختاری بسیاری با برادران غربی خودشان دارند. از سوژه‌های بزرگسالانه‌تری که معمولاً در این قبیل آثار می‌بینیم تا استفاده از نقاشی‌های دستی به جای انیمیشن‌های کامپیوتری معمول در غرب، همه و همه باعث میشوند تا انیمه گونۀ متفاوتی از روایت سینمایی باشد. با مرور 10 انیمۀ سینمایی برتر تاریخ با ما همراه باشید.
برا مشاهده آیتم ویدیویی بهترین فیلم های انیمه ژاپنی در یوتوب کلیک کنید
Ninja Scroll
در سال‌های ابتدایی دهۀ 90 میلادی که مخاطب غیرژاپنی کم کم داشت با انیمه‌ها آشنا میشد به طور معمول انتظار ته مایه‌های فلسفی از این آثار وجود داشت. در میانۀ آن دوران بود که Ninja Scroll ناگهان وارد شد و همۀ انتظارات را به بازی گرفت. Ninja Scroll هیچ پس‌زمینۀ فلسفی، سیاسی و یا روانشناختی خاصی را در خودش مخفی نکرده بود، Ninja Scroll یک داستان اکشن با حضور نینجاهاست، نه کمتر و نه بیشتر. شاید در مقایسه با انیمه‌هایی که همزمان با آن که در بیرون از ژاپن مطرح میشدند، اثر ساده‌ای به نظر برسد اما Ninja Scroll از عهدۀ وظیفۀ خودش که ارائۀ یک اثر اکشن به یادماندنی باشد، به بهترین نحو برمی‌آید.
A Silent Voice
A Silent Voice به دلیل کمبود زمان به خوبی اثری که از آن اقتباس شده، نبود اما داستان خاص و رویکرد ویژه‌ای که در نمایش مشکلات افراد کم سن و سالی که از ناتوانی خاصی رنج می‌برند در داستان وجود داشته، این اثر را تبدیل به فیلمی کم نظیر کرده است. داستان پسربچه‌ای که به دلیل عدم آگاهی و فشار همسالان دست به رفتارهای بیرحمانه‌ای در قبال همکلاسی ناشنوای خودش می‌زند و همین مسئله بعدتر باعث طرد اجتماعی خودش هم میشود، داستانی نیست که هر کسی توانایی دیدنش را داشته باشد. لحظات ناراحت کنندۀ داستان با کورسویی از رستگاری و امید همراه میشوند تا A Silent Voice به جای اثری آزاردهنده، تبدیل به فیلمی تأثیرگذار شود.
Ghost in the Shell
با وجود تأثیرپذیری از بسیاری از آثار سایبرپانکی که قبل از خودش عرضه شده بودند، Ghost in the Shell یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین آثار علمی-تخیلی تمام دوران به حساب می‌آید. تعریفی که از وجود و هویت در قالب شخصیتهای نیمه انسان و نیمه ربات این داستان ارائه میشود هنوز هم تأثیرش روی آثار مختلف در سینما و ادبیات حس میشود. سالها گذشته و تلاش های بسیاری انجام گرفته تا Ghost in the Shell بعدی ساخته شود اما هیبت و اهمیت این اثر به حدی بوده که بعد از گذشت بیش از 20 سال هنوز هیچ انیمه‌ای حتی نزدیک به آن هم نشده.
Akira
آکیرا و تصویری که از یک دنیای پادآرمانشهری ارائه میدهد روی تصورات چند سال بعد از خودش از دنیای نزدیک به نابودی اثر گذاشته. آکیرا یکی از اولین انیمه‌هایی بود که شهرت و محبوبیتش از مرزهای کشور ژاپن فراتر رفت و کیفیت بالای آن کار همۀ آثار بعد از خودش را سخت کرد. هر انیمه‌ای که در ژانر اکشن، سایبرپانک و یا علمی-تخیلی به بیرون از ژاپن صادر میشد در مقایسه با آکیرا و تأثیری که بر روی مخاطب غیرژاپنی گذاشته بود، دچار مشکل میشد. سالهاست که صحبتهایی از اقتباس غربی این اثر وجود دارد و با وجود سختی‌های کار، تهیه‌کننده‌های هالیوودی دست از تلاش برنداشتند چون اهمیت آکیرا بر همگان واضح و مشخص است.
Tokyo Godfathers
ساتوشی کُن یکی از تأثیرگذارترین انیمه سازهای تاریخ است و از برخی فیلمهای او مثل Perfect Blue و Paprika به عنوان منبع الهام فیلمهای مهم و بزرگی مثل Black Swan و Inception یاد میشود. مرگ نا به هنگامش در سال 2010 باعث شد تا سینما یکی از متفاوتترین صداهای خودش را از دست بدهد. Tokyo Godfathers بسیار متفاوت از فضای کلی آثار ساتوشی کُن است و زیاد خبری از مایه‌های روانشناختی در روایتش دیده نمیشود اما در این فیلم نشون میدهد که برای ساخت یک فیلم تأثیرگذار نیازی به پیچیده کردن داستان ندارد و با استفاده از 3 شخصیت بی‌خانمان مفاهیم انسانی مهمی را به زیبایی به تصویر می‌کشد.
Wolf Children
از سال 2006 ، مامورو هوسودا هر 3 سال یکبار انیمۀ جدیدی را روانۀ پرده‌های سینما کرده و هر بار تجربۀ ویژه‌ای را برای علاقمندان تدارک دیده. Wolf Children در ابتدا به عنوان یک اثر شاه و پریانی عاشقانۀ معمول شروع میشود، داستان عشق یک دختر انسان به یک گرگنما اما با حوادثی که در همان ابتدای فیلم رخ میدهد، تبدیل به اثر متفاوتی میشود که یک داستان خانوادگی پر از فداکاری را به تصویر می‌کشد. شخصیتهای داستان در طول روایت فیلم بارها دچار تغییراتی میشوند که مخاطب انتظارش را ندارد و کارگردان داستانی فراتر از ایدۀ عاشقانۀ سادۀ ابتدایی را به تصویر می‌کشد.
My neighbor ToToro
اولین اثر میازاکی در این لیست که آخرین اثرش نخواهد بود. My Neighbor Totoro در ظاهر اثری کودکانه و بامزه به نظر می‌رسد اما با هر بار دیدن، پیچیدگی‌های جدیدی از خودش نشان میدهد. داستان دو خواهر کوچک که در نبود مادرشان با موجود خرگوش مانند غول پیکری همراه میشوند و ماجراهایی را تجربه می‌کنند که بیش از هر چیزی یادآور ماجراهای کتاب آلیس در سرزمین عجایب است اما اشارات حاشیه‌ای و لحظاتی که مخاطب کمتر در طول فیلم به آن‌ها توجه می‌کند، باعث میشود که نسبت به حوادث داخل فیلم دید متفاوتی پیدا کنیم و دنبال علت اصلی وجود این حاشیه‌ها بگردیم.
Princess mononoke
مثل بقیۀ آثار میازاکی اینجا هم داستانی محیرالعقول به شکلی ساده روایت میشود تا به آدمهایی که توجه کمی به دنیای اطرافشان دارند تشر زده شود. Princess Mononoke داستان شاهزاده‌ای را روایت می‌کند که ناخواسته در میانۀ جنگی بین نیروهای طبیعیت و خدایان اساطیری جنگل با آدمهایی قرار می‌گیرد که ذاتاً بد نیستند اما بدون توجه به نیازهای طبیعت از آن استفاده می‌کنند. پرنسس مونونوکه اثری به شدت جاه طلبانه و غیرمنتظره‌ست اما در دستان میازاکی هیچ زمانی تبدیل به اثری خودبزرگ‌بین و موعظه‌گر نمیشود و با وجود پیام‌های مهمی که دارد، از سرگرم کنندگی غافل نمیشود.
Your Name
ماکوتو شینکای آرام آرام خودش را به عنوان یکی از مهمترین کارگردان‌های انیمه ساز مطرح کرد و سرانجام با آخرین اثر خودش توانست رکورد پرفروشترین انیمۀ تاریخ را به دست بیاورد. البته این معنی تجاری بودن اثر Your Name نیست. داستان عاشقانه‌ای که فراتر از زمان و مکان، دو شخصیت کاملاً متضاد را به هم متصل می‌کند تا با یک از خودگذشتگی بزرگ جان افراد زیادی را نجات دهند به بهترین شکل ممکن روایت شده. Your Name کمی از فضای معمول آثار شینکای فاصله گرفته بود و شور و زندگی بیشتری در رگهای آن جریان داشت.
Sprited Away
سال 2001 یک دعوای سه وجهی وجود داشت که از بین آثار ساخته شده توسط دیزنی، دریم‌ورکس و بلو اسکای، کدام یکی جایزۀ اسکار بهترین انیمیشن سال را با خود به خانه می‌برد. زمانی که Spirited Away در خارج از مرزهای ژاپن اکران شد، دعوا ها به پایان رسید. اثر ماندگار هیائو میازاکی جای هیچ بحث و حرفی را باقی نمیگذاشت که بهترین اثر انیمیشن سال 2001 چه فیلمی بوده. تا همین یکی دو سال پیش Spirited Away نزدیک به 15 سال پرفروشترین انیمۀ تمام دوران بود که نشان میدهد Spirited Away در کنار منتقدپسندن بود و ارزش‌های هنری بالا، تماشاگر عام را هم به طور کامل با خودش همراه کرده است.
