معرفی NVIDIA GeForce GTX 460

انویدیا پس از سکوتی طولانی و البته پر حاشیه توانست بار دیگر خود نمایی نماید و از بند انتقادات وارده رها شود.  بیشتر انتقادات حول محور تاخیر در عرضه کارتهای گرافیکی‌ای که چندین سال پیش صحبت‌شان را پیش کشیده بود می چرخید تا اینکه کارت 480GTX به همراه بردارد کوچکترش کارت 470GTX وارد میدان نبرد شدند. در ابتدا این کارتها چندان جلب توجه نکردند به خصوص که قیمت بالا و دمای بالایی داشتند. مخصوصا کارت 470 که تا کنون هم نتوانسته موقعیتش را به خوبی تثبیت نماید. اما پس از گذشت مدتی کارت 480GTX توانست قابلیت‌های خود را بر همگان آشکار نماید. این کارت نمایش باشکوهی از خود در پردازش تسلیشن(tessellation) نشان داد و توانست حتی بر کارت HD5970 فایق آید و نام پردازنده GF100 بر سر زبانهای بی‌اندازد و به نوعی تحول عظیمی را برای انویدیا و کارتهای گرافیکی به ارمغان آورد.
پس از مدتی که گذشت و همانطور که انتظار می‌رفت پردازنده GF104 معرفی شد. اولین کارت گرافیکی بر مبنای این پردازنده کارت  460GTX می‌باشد که در اینجا قصد بررسی این کارت را داریم.

اما قبل از توضیحات در مورد این کارت جالب است بدانید که پیشتر کارت  465GTX‌با پردازنده گرافیکی GF100 نتوانست موفقیت‌های خوبی بدست آورد و عملا از کارت گرافیکی HD5850 از لحاظ قیمت(279دلار) و کارایی شکست خورد و انویدیا را مجبور ساخت تا پردازنده جدیدی را با توجه به صرفه اقتصادی تولید نمایید که نتیجه کار GF104‌ بود.
کارت 460GTX با توجه به اسمی که دارد می‌تواند افراد را به‌راحتی گول بزند و این افراد گمان کنند که کارت 460GTX از کارت 465GTX ضعیفتر است در حالی که این مورد در اکثر موارد برعکس است و یا تفاوت آنچنانی ندارد.
این کارت در دو مدل متفاوت عرضه می‌شود. این تفاوت در سه چیز است: تعدا واحدهای ROP‌ که در مدل یک گیگابایتی 32 واحد است ولی در مدل 768مگابایت 24 واحد. رابط حافظه در مدل قویتر و البته گرانتر(با قیمت 229دلار) 256 بیت و در مدل ضعیفتر 192 بیت است. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا مدل قویتر ارزش صرف هزینه 30 دلار بیشتر را دارد؟ که جواب این سوال منفی می‌باشد. چرا که حداکثر اختلاف این دو کارت در یک بازی حدود 4 تا 8 فریم است که کاملا قابل چشم‌پوشی است.
سایر مشخصات این دو کارت از جمله 336واحد سایه زنی، 1950میلیون ترانزیستور، فرکانس پردازنده گرافیکی 675 مگاهرتز و فرکانس حافظه گرافیکی 900 مگاهرتز با هم برابر هستند.
قبل از بررسی معماری پردازنده GF104 بهتر است تا کمی به عقبتر برگردیم و پردازند GF100 را مرود بررسی قرار دهیم. چرا که این پردازنده کاملتر بوده و پردازنده GF104 نمونه کوچکتر شده این پردانده گرافیکی است.

نکته حائز اهمین در مورد این پردازنده(GF100)، وجود 512 پردازنده استریم است. سوالی که مطرح می‌شود، پس چگونه است که در مشخصات این کارت مقدار 480 پردازنده استریم(کودا) ذکر می شود؟ دلیل این امر غیر فعال شدن 32پردازنده استریم است که در یک بسته موسوم SM قرار داده شده است. علاوه بر 32 پردازنده استریم درون SMها موتور Polymorph در قسمت فوقانی هر SM تعبیه شده که وظیفه پردازش هندسی(که از مهمترین مزیت‌های GF100 است) را بر عهده دارد. هر چهار SM شامل 128 پردازنده‌استریم است. این 128 پردازنده در یک کلاستر یا خوشه‌ی پردازشی قرار می‌گیرد. درون این کلاستر یک موتور پرداشگر تصویر(Raster Engin) قرار گرفته که با SM‌ها در تعامل می‌باشد. و این تعامل به صورت دوجانبه است. این پردازشگر در کنار  پردازشگر Polymorph  قلب اصلی این پردازنده را گرافیکی را تشکیل می‌دهند و نحوه پردازش بر دوش این دو پردازشگر است. نحوه پردازش هم بر مبنای رابط DirectX11 است. تمامی این موارد در بلوکی به نام GPC قرار ‌گرفته و در این پردازنده(GF100) مجموعاً چهار GPC قرار دارد. در دو طرف این GPCها شش واحد کنترلر حافظه تعبیه که سه واحد در هر سمت قرار می‌گیرد. حافظه نهان سطح2 موجب تقسیم چهار GPC‌شده است. این حافظه در شش بسته و هر بسته دارای 8 واحد حافظه است و در مجموع 48 واحد حافظه را شاهد هستیم. تمامی این اجزا دست به دست همدیگر داده‌ و پردازنده پر قدرت GF100 را به عمل آورده‌اند.
اگر گفته‌های بالاتر را به دقت خوانده باشید با تصویر زیر به طور کامل متوجه اختلافات معماری این دو پردازنده خواهید شد:

در حالی که GF100 متشکل از 4 پردازنده گرافیکی خوشه‌ای(کلاستر) و هر یک شامل 4 پردازشگر و هر یک دارای 32 پردازنده استریم می‌باشد. اما GF104 تشکیل شده از 2 پردازنده گرافیکی خوشه‌ای و هر خوشه همانند GF100 شامل 4  بسته SM است. با این تفاوت که هر SM درون خود به جای 32 پردازنده استریم، دارای 48 پردازنده استریم است. پس در این حالت باید این پردازنده دارای 384 پردازنده استریم و 65 واحد تکسچر مپینگ باشد. اما انویدیا می‌گوید که تنها شامل 336 پردازنده اسرتیم و 56 واحد TM است. چرا؟ واقعیت امر این است که یکی از 8 مولتی پروسسور این تراشه همانند GF100 غیر فعال است. دلیل این امر به طور کامل مشخص نیست ولی گمانه زنی‌هایی حاکی از آن است که انویدیا می‌خواهد به موقع این برگ برنده را رو کند و Ati را تا مدتی به عقب براند. همانند کاری که در کارت 260GTX‌انجام داد. در مرحله اول این کارت دارای 192 پردازنده استریم بود که این امر باعث می‌شد از کارت گرافیک 4870 حسابی عقب بی‌افتد و روز به‌روز تقاضا برای این کارت کمتر می‌شد. در همین اثنا بود که انویدیا کارت 260GTX‌دیگری با 216 پردازنده استریم را ارایه نمود و باعث عقب رانده شدن کارت 4870 شد و کار به جایی رسید که ATI به فکر استراتژی جدیدتری افتاد.
حال باید به این SM خاموش در این پردازنده و پردازنده GF100 به چشم یک رقیب واقعا خطرناک برای Cypress نگاه کرد و باید منتظر روشن شدن این بمب ماند.

بررسی نزدیکتر:
کارت مورد بررسی کاملا از مدل مرجع پیروی می کند و از نوع 768 مگابایتی است.
این کارت دارای دو پورت DVI و یک mini-HDMI است. این چینش بر خلاف AMD چندان منطقی و انعطاف پذیر نیست. در کارتهای AMD شش لینک TMDS در دسترس است. اما در کارتهای انویدیا پورتهای خروجی به دو پورت DVI و یک mini-HDMI خلاصه می شود و این چینش تنها از دو نمایشگر پشتیبانی می کند و برای داشتن سه نمایشگر نیاز به دو کارت گرافیک خواهید داشت.

هنگامی که به لبه بالایی کارت نگاه می کنیم تنها یک اتصالگر IMO را مشاهده می کنیم که به معنای این است که این کارت تنها از چینش SLI پشتیبانی می کند که تا حدودی تعجب برانگیز است.
هنگامی که کولینگ کارت به کنار می رود بدون هیچ واسطه دیگری اجزای درونی کارت نمایان می شوند. شش حافظه گرافیکی ساخت سامسونگ در اطراف پردازنده گرافیگی مشاهده میشود و جای خالی دو حافظه گرافیکی دیگر، پر واضح است. این دو مکان مسلما برای مدل یک گیگابایتی خالی نخواهد ماند. با این اوصاف می تواند دقیق گفت که هر چیپست حافظه گرافیکی دارای 128 مگابایت حافظه گرافیکی و از نوع GDDR5 است.

کولینگ کارت کاملا ساده طراحی شده و دو هیت پایت مسی به قست پایه ها متصل شده و تنها دمای پردازنده گرافیکی را به پره های آلومینیومی منتقل می کنند و دیگر هیچ گونه اتصال دیگری برای دفع دمای تولیدی حافظه گرافیکی و سایر قسمت ها وجود ندارد و تنها جریان هواست که با این قطعات به تبادل دمایی می پردازد.

این کارت همانند سایر هم قطارانش پرمصرف است و به همین دلیل دو کانکتور 6 پین PCI برای تغذیه کارت در نظر گرفته شده است.

به پردازنده GF104 می رسیم که از مهندسی ساخت 40 نانومتری بهره می برد  و این پردازنده که در این کارت استفاده شده قوی ترین پردازنده GF104 است. همانگونه که پردازنده GF100 در کارت گرافیک 480GTX  قویترین بود. پس می توان به خوبی دریافت که کارتهای گرافیکی دیگری با همین پردازنده GF104 در راه است. اما با قدرت و سرعت و البته قیمت کمتر.