بازی های ویدیویی و اپلیکیشن های سرگرمی تبدیل به قسمتی جدا ناپذیر از زندگی کودکان شده‌اند. در همین حال والدین زیادی احساس می‌کنند در مورد بازی‌هایی که فرزندان آن‌ها انجام میدهند اطلاعات کافی ندارند و در ارتباط با تاثیر بازی‌های ویدیویی بر زندگی آن‌ها احساس نگرانی می‌کنند. خوشبختانه راه‌هایی وجود دارد که پدر و مادر‌ها می‌توانند با استفاده از آن‌ها مطمئن شوند انجام بازی‌های ویدیویی قسمتی سالم از زندگی کودکان آن‌ها و همچنین بخشی مفرح و شاد در زندگی خانوادگی آن‌ها است.
فواید بازی‌های ویدیویی
بدون شک بازی‌های ویدیویی امکان سرگرم شدن و اجتماعی شدن را برای بچه‌ها فراهم می‌کنند اما انجام بازی های ویدیویی مزایای دیگر هم به همراه دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
- از آنجایی که انجام بازی‌های ویدیویی بین بچه‌ها مقوله‌ای جهانی است، این امکان فوق العاده را برای آن‌ها فراهم میکند تا با سایر هم سن و سال‌های خود اشتراکات مشابه‌ای داشته باشند. اکثر پسر‌های جوان گفته‌اند بازی‌های ویدیویی یکی از موضوع‌های مشترک برای گفتگو و معاشرت هنگام مواجه شدن با افراد جدید است.
- بازی‌ها می‌توانند به ارتقا مهارت‌های خواندن و ریاضیات و همچنین حل مسئله کمک کنند.
- بازی‌ها می‌توانند در زمینه همکاری مشترک با سایرین برای به انجام رساندن یک هدف کمک کنند.
- بازی‌ها می‌توانند مواجهه کودکان با تکنولوژی را آسان کنند و همچنین بر روی اعتماد به نفس آن‌ها تاثیر مثبت بگذارند. در بعضی از موارد بازی‌های ویدیویی در ارتقا مشارکت‌های مدنی فعالیت‌هایی نظیر کتاب خوانی و یا ورزش می‌توانند اثر گذار باشند.
- بررسی و مشاهداتی وجود دارد که نشان می‌دهد بازی‌های چند نفره می‌توانند به ایجاد حس همدلی در کودکان کمک کنند.
نحوه انتخاب بازی ویدیویی مناسب برای کودکان
- زمانی که به عناوین موجود نگاه می‌کنید به علاقه مندی‌های فرزند خود فکر کنید. آیا به بازی‌های ورزشی، فانتزی و یا بازی‌های استراتژی علاقه دارد؟ با توجه به علایق آن‌ها نسبت به خرید اقدام کنید.
- با پدر و مادر‌های دیگر صحبت کنید و نظرات و پیشنهادهای آن‌ها در مورد بازی‌هایی که برای فرزندان خود تهیه کردند را جویا شوید. از سایت‌های تخصصی مربوط به بازی‌های ویدیویی مانند بازی‌سنتر برای خواندن بررسی بازی ها و کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن بازی استفاده کنید.
- اگر مایل هستید تا اطلاعات بیشتری در مورد یک بازی خاص به دست بیاورید، بررسی‌های ویدیویی و یا ویدیو‌های مربوط به انجام مراحل بازی را مشاهده کنید.
- با توجه به سن و سال فرزندان خود و با در نظر گرفتن رده بندی سنی متناسب با سن فرزند خود، اقدام به خرید بازی کنید. چندین نظام رده بندی سنی بازی‌های ویدیویی در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرند که از شناخته شده‌ترین آن‌ها می‌توان به ESRB که مختص قاره آمریکای شمالی و PEGI که در کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می‌گیرد نام برد. در ایران نیز از چند سال قبل سیستم رده‌بندی سنی بازی‌های ویدیویی با نام ESRA آغاز به کار کرده است. برای آشنایی بیشتر با ESRB مقاله معرفی سیستم رده‌بندی سنی بازی‌های ویدیویی ESRB را مطالعه کنید.
- اگرچه بسیاری از اپلیکیشن‌ها در Google Play، فروشگاه بازی‌های دیجیتالی نینتندو و فروشگاه مخصوص ویندوز با سیستم IARC یا International Age Rating Coalition رده‌بندی شده‌اند اما در این بین تعدادی از اپلیکیشن‌های تلفن‌های هوشمند از نظام‌های رده بندی سنی خاصی پیروی نمیکنند و فاقد آن هستند. در این شرایط شما باید قبل از فرزندان، خودتان بازی را انجام و بررسی کنید.
- به دنبال بازی‌های چالش برانگیزی باشید که در عین هیجان انگیز بودن عاری از خشونت باشند.
- بازی‌هایی را انتخاب کنید که نیاز به مهارت حل مسئله و همچنین انتخاب استراتژی مناسب جهت پیشرفت در بازی هستند.
- به دنبال بازی‌هایی باشید که کاراکتر‌های آن‌ها از لحاظ شخصیتی قدرتمند باشند. البته منظور شخصیت‌های کلیشه‌ای نیست.
- بیشتر بازی‌هایی که برای تلفن‌های هوشمند عرضه می‌شوند، رایگان هستند اما بازیکن می‌تواند برای پیشرفت سریع‌تر در بعضی از بازی‌ها از پول حقیقی استفاده کند و منابع بیشتر و بهتری در بازی کسب کند تا از سایر رقبا پیشی بگیرد. هنگام در اختیار قراردادن این نوع از بازی‌ها از شرایط و امکانت بازی آگاه شوید. هرگز اطلاعات کارت‌های بانکی خود را در اختیار فرزندان خود قرار ندهید. در صورتی که قصد خرید از فروشگاه داخل بازی را داشتید، خودتان نسبت به انجام آن اقدام کنید.
- به دنبال بازی‌هایی باشید که با 2 بازیکن قابل انجام هستند، به این واسطه فرزند خود را به انجام بازی به صورت گروهی ترغیب کنید تا جنبه‌های فعالیت تیمی افزایش یابد.
راهکارهایی برای مدیریت انجام بازی‌های ویدیویی در خانه
با همراه شدن با فرزندان خود در انجام بازی‌های ویدیویی به آن‌ها نشان دهید که از بازی کردن با آن‌ها لذت می‌برید.
- تا حد امکان به همراه فرزندان خود در سنین کودکی بازی کنید. این کار نه تنها به شما کمک میکند تا به خوبی از محتوای بازی آگاه شوید بلکه موضوعی مشترک برای گفتمان با فرزندان خانواده میشود و تبدیل به نوعی فعالیت تفریحی خانوادگی نیز می‌گردد.
- بازی‌هایی تهیه کنید که بیش از 1 نفر از اعضای خانواده از انجام آن‌ها لذت می‌برد، این گونه بازی‌ها فرزندان شما را به لذت بردن از بازی‌های ویدیویی به عنوان یک سرگرمی عمومی ترغیب میکند و آن‌ها را برای انجام بازی‌های خانوادگی مشتاق می‌سازد.
- به جای آنکه صرفا یک مصرف کننده بازی‌های ویدیویی باشید، شما به همراه فرزندان خود می‌توانید دست به ساخت بازی‌های ویدیویی ساده بزنید. امروزه نرم افزارهای ساخت بازی‌های ساده در دسترس قرار دارند. تعدادی از بازی‌ها هم ویرایشگر مراحل و نقشه‌های بازی را به همراه نسخه اصلی بازی عرضه می‌کنند که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
- همواره بازی‌های جدیدی که برای فرزندان تهیه می‌کنید را ابتدا خودتان انجام دهید، مخصوصا زمانی که در مورد محتوای آن مطمئن نیستید. دقت داشته باشید که بعضی از بازی‌ها در صورت پیشروی در بازی خشن‌تر می‌شوند، بنابراین باید زمان بیشتری برای انجام این بازی‌ها به همراه فرزندان خود اختصاص دهید.
- در ارتباط با محتوای نامناسبی که شما تشخیص می‌دهید با فرزندان در سنین کودکی صحبت کنید و توضیح دهید که چرا بعضی از بازی‌ها برای آن‌ها مناسب نیست. هنگامی که با محتوای نامناسبی مواجه شدید، حتما با فرزندان خود در مورد آن صحبت کنید.
- اگر با مشکل بازی کردن بیش از حد فرزندان مواجه هستید ، میزان انجام بازی توسط فرزندان خود را کنترل کنید. ممنوع کردن انجام بازی‌های ویدیویی که قسمت بسیار مهمی از زندگی کودکان است راه‌حل صحیحی نیست.
- مشاهده بازی افراد دیگر به صورت آنلاین بین جوانان و نوجوانان به شدت در حال محبوب شدن است. این ویدیو‌ها و برنامه‌های زنده دایره گسترده‌ای از افراد مانند بازیکن‌های حرفه‌ای و آن دسته از بازیکن‌هایی که که از خانه خود اقدام به انجام بازی می‌کنند را شامل میشود. از آنجایی که محتوای این چنینی معمولا فاقد درجه سنی هستند، زمان کافی اختصاص دهید و با مشاهده برنامه‌ها و کانال‌های مورد علاقه فرزندان خود نوع محتوای مورد نظر را بررسی کنید.
- در صورت امکان کامپیوتر و یا کنسول بازی فرزندان خود را در محیط عمومی خانه مانند نشیمن قرار دهید، به این صورت شما همواره می‌توانید محتوای بازی فرزندان خود را بررسی کنید.
- محلی برای شارژ تلفن‌های همراه خود در خانه در نظر بگیرید و از فرزندان خود بخواهید تا هرشب تلفن همراه خود را جهت شارژ مجدد باتری در این محل قرار دهند. به این صورت هنگام خواب کودکان از تلفن‌های همراه خود استفاده نخواهند کرد.
- کودکان خود را برای انجام فعالیت‌هایی غیر از بازی‌های ویدیویی تشویق کنید. برای مثال اگر فرزند شما از بازی های نقش آفرینی فانتزی لذت می‌برد، رمان‌های فانتزی برای او تهیه کنید. اگر از بازی‌های ورزشی لذت می‌برند برای انجام فعالیت‌های ورزشی آن‌ها را تشویق کنید.
دوربین واقعیت مجازی یا Virtual Reality
- دوربین‌های واقعیت مجازی لزوما باعث نمی‌شوند که فضای یک بازی واقعی به نظر برسد، اما آن‌ها تجربه بسیار واقعی‌تری را از انجام یک بازی به مخاطب منتقل می‌کنند، بنابراین توجه داشته باشید بازی‌هایی که فرزندان شما بدون مشکل در سیستم‌های معمول و فعلی بازی می‌کنند امکان دارد هنگام استفاده از دوربین واقعیت مجازی بسیار خشن و ترسناک باشند.
- بعضی از دوربین‌های واقعیت مجازی به بازیکن اجازه میدهند که برای انجام بعضی از کارها در بازی در اطراف خود حرکت کنند که این مورد گاهی منجر به حالت تهوع در کودکان میشود. هنگامی که فرزندان شما با دوربین واقعیت مجازی بازی می‌کنند وسایل موجود در اطراف آن‌ها را بردارید تا با آن‌ها برخورد نکنند.
- مانند کامپیوتر، بعضی از دوربین‌های واقعیت مجازی کارکردهایی غیر از انجام بازی دارند( مانند تورهایی مجازی و…) بنابراین از نوع محتوایی که کودکان استفاده می‌کنند آگاه باشید.
مشکلات خاص برای کودکان
مشکل 1:
تفکیک واقعیت از فانتزی برای کودکان دشوار است، از این رو آن‌ها را در مقابل محتوای خشونت‌آمیز و ترسناک آسیب‌پذیر میکند. بازی‌هایی که از گرافیک بالا و مبارزات زیادی در طول بازی سود می‌برند، ممکن است برای بعضی از کودکان ترسناک و دلهره‌آور باشند.
راهکار 1:
همیشه هنگام بازی کردن فرزندان در کنار آن‌ها باشید تا از مواردی که باعث ترس و وحشت آن‌ها می‌شوند مطلع شوید. هر چه کودکان بزرگتر می‌شوند به دنبال بازی‌هایی باشید که برای حل پازل‌ها و مشکلات درون بازی از راه‌های خشونت آمیز استفاده نمیکنند. (تعداد زیادی از بازی‌های اکشن به بازیکنان اجازه میدهند که با روش‌های مخفی کاری و برنامه‌ریزی به جای خشونت در بازی پیشروی کنند.)
مشکل 2:
کودکان معمولا از طریق برادر و خواهر بزرگتر و یا دوستان دسترسی راحتی به بازی‌هایی که برای آن‌ها مناسب نیست دارند.
راهکار 2:
با فرزندان بزرگتر خود و پدر و مادر دوستان فرزندان خود در مورد محدودیت‌های سنی و قوانینی که شما اعمال کرده‌اید صحبت کنید تا از قوانین شما آگاه باشند. توجه داشته باشید که تعداد زیادی از بازی‌های کنسول (پلی استیشن، ایکس باکس، نینتندو) و تلفن‌های هوشمند به اینترنت متصل می‌شوند، بنابراین قوانین و محدودیت‌های شما باید شامل حال این قسمت هم بشود.
مشکل 3:
بسیاری از کودکان بازی‌های آنلاین رایگان انجام میدهند که توسط نظام‌های رده بندی سنی مانند ESRB و یا PEGI بررسی و رده بندی نشده‌اند. بعضی از این بازی‌ها شاید دارای محتوای نامناسب برای کودکان باشند.
راهکار 3:
از محتوای بازی‌های آنلاین، سایت‌های مربوط به بازی‌های ویدیویی که فرزندان شما از آن‌ها کسب اطلاعات می‌کنند و همچنین اپلیکیشن‌های تلفن‌های هوشمند آن‌ها مطلع باشید.
مشکلات خاص برای نوجوانان
با توجه به اینکه نوجوانان در فعالیت‌های آنلاین خود آزادی عمل بیشتری دارند، والدین باید به آن‌ها کمک کنند تا با نگاه دقیق‌تر به موضوعات، از به وجود آمدن مشکلات در هنگام انجام بازی‌های آنلاین جلوگیری کنند.
مشکل 1:
اگرچه نوجوانان به حریم شخصی خود در فضای آنلاین اهمیت ویژه‌ای میدهند، اما امکان دارد در هنگام استفاده از سایت‌های بازی‌های ویدیویی و به اشتراک گذاری پسورد‌های خود توجه مناسبی به تنظیمات مربوط به حریم شخصی نداشته باشند.
راهکار 1:
فرزندان نوجوان خود را کمک کنید تا اطلاعات شخصی و اکانت‌های آن‌ها امن باشد. نه تنها در سایت‌های مربوط به بازی‌های ویدیویی بلکه در تمامی وسایل الکترونیکی مورد مصرف آن‌ها مانند کامپیوتر، کنسول‌های بازی و تلفن‌های همراه.
مشکل 2:
مدت زمان انجام بازی‌های ویدیویی توسط نوجوانان می‌تواند تبدیل به یک مشکل شود، خصوصا زمانی که آن‌ها بازی‌های آنلاین نقش آفرینی و یا بازی‌های چند نفره انجام میدهند.
راهکار 2:
توجه داشته باشید که پرداختن به تفریحات برای نوجوانان امری عادی است. به نقش بازی‌ها در زندگی فرزندان نوجوان خود توجه کنید: آیا با دوستان خود کمتر در ارتباط هستند؟ اگر در مورد تاثیرات بازی‌های ویدیویی بر روی فرزندان خود نگرانی جدی دارید، شما باید از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
مشکل 3:
بازی‌های چند‌نفره آنلاین در بین نوجوانان بسیار پر طرفدار است. درحالی که بیشتر تعاملات با سایر بازیکن‌ها جنبه مثبت دارد، آزار رساندن و به کار بردن کلمات نامناسب هم در این بین دیده میشود. بعضی از بازیکنان از قصد به دنبال موقعیتی هستند که به دیگران آزار برسانند، مخصوصلا به بازیکن‌های تازه وارد.
راهکار 3:
به فرزندان نوجوان خود بگویید در صورتی که با رفتار نامناسبی از جانب سایر بازیکن‌ها مواجه شدند به شما اطلاع دهند. این موضوع را به طور مشخص و صریح اعلام کنید که شما مانع بازی کردن آن‌ها نخواهید شد و فقط قصد کمک کردن به آن‌ها را دارید. مشکلاتی از این قبیل را به تیم مدیریت و یا پشتیبانی بازی انتقال دهید تا با شخص خاطی برخورد لازم انجام شود.
منبع: مدیا اسمارت
