اقتباس، تاثیرپذیری از افسانه‌ها، اشارات تمثیلی، استعاری و کنایی همیشه زیبایی بخش آثار مختلف ادبی و سینمایی بوده است. در این بین بازی‌های ویدیویی نیز از این قاعده مستثنا نیستند. اگر مثال‌های کلیشه‌ای را کنار بگذاریم و با دیدی نو به این مسئله بنگریم، می‌توانیم سوژه‌ای داغ را در این روزهای نه‌چندان سرد زمستان بیابیم. نقش آفرینی علمی-تخیلی «بایوور»، جدیدترین نسخه از سری محبوب «مس افکت»، یعنی «Mass Effect: Andromeda» که اینبار بر خلاف سه‌گانه قبلی، روایت آن نه در راه شیری بلکه در فاصله 2.5 میلیون سال نوری از زمین، در نزدیک‌ترین کهکشان مارپیچ، «اندرومدا» دنبال می‌شود. در صورت که به داستان بازی‌های ویدیویی علاقه‌مند هستید می‌توانید به بخش تاریخچه و داستان بازی ها مراجعه کرده و سایر مطالب را مشاهده کنید.
اثر جرمی؟ اثر علمی!
قبل از هر چیز برای آشنایی بیشتر، بیایید نام بازی را بررسی کنیم. اینجاست که بُعد علمی مس افکت نمایان می‌شود!
بخش علمی این سری همیشه پر فروغ ظاهر شده و نبوغ سازنده بازی، باعث دور نشدن فضای این عناوین از «واقع گرایی» و «باورپذیری» شده است.
عبارت «Mass Effect» (مس افکت) به معنی «اثر جِرمی» اصطلاحی تخصصی در برخی رشته‌های فنی-مهندسی مرتبط با علوم مواد است. به طور کل اثر جرمی به حالتی گفته می‌شود که یک شی پس از تحت تاثیر قرار گرفتن توسط یک عملیات خاص، دچار تغییر و تفاوتی در یک المان، بین لایه درونی و بیرونی آن می‌شود.
در سری مس افکت نیز، اثر جرمی به تکنولوژی گفته می‌شود که به انسان این اجازه را می‌دهد تا با کنترل فضا-زمان اطراف یک فضاپیما، جرم درونی را کاهش داده و به سرعتی بیشتر از نور دست یابد.
شاید تحصیلات اکادمیک «کیسی هادسن» (خالق سری) در رشته مکانیک، پشت پرده نقش موثری در این زمینه بازی کرده باشد.حال که با عبارت اثر جرمی آشنا شدیم، بهتر است بخش علمی را کنار گذاشته و به بحث اصلی بازگردیم.
اثر جرمی؟ اثر تخیل!
مدت زمان زیادی است که از معرفی مس افکت: آندرومدا می‌گذرد، اما «بایوور» همچنان سکوت اختیار کرده است.
اگر بخواهیم پیرامون اطلاعات منتشر شده از بازی سخن بگوییم، مطمئنا طول جملات از چند خط تجاوز نمی‌کند. جز اینکه یکی از ستون‌های اصلی بازی را گشت‌و‌گذار تشکیل داده است، «Mako» نقشی اساسی در این زمینه بازی می‌کند و موارد این چنین.
اما در مورد طرح کلی داستان -یکی از مهم‌ترین عوامل سری مس افکت- هنوز هیچ چیز گفته نشده است. انتشار آندرومدا برای اوایل سال بعد میلادی برنامه ریزی شده ولی برای طرفداران نه یک سال، گویی یک سال نوری تا اوایل 2017 فاصله باقی مانده است.
در این بین هواداران متعصب بازی دست روی دست نگذاشته و خود را با دادن تئوری‌های مختلف درباره آینده سری مشغول کرده‌اند.
برای بسیاری از این هواداران، جهان مس افکت یک مایکروکازم (ریز گیتی) از تمام تخیلات دوران کودکیشان و سفر به فضاست؛ حال عجیب نیست که این تخیلات به تفکراتی بدل شده که حول آینده سری می‌چرخد.
یکی از این نظرات با تکیه بر لوگوی هک شده روی لباس کارمندان بایوور مونترال (شعبه اصلی تیم ساخت بازی) که عبارت «ARKCON» (آرک به معنی کشتی) را شامل می‌شد، گویای این موضوع است که شخصیت اصلی بازی، ناجی نژادهای مختلف راه شیری خواهد بود و آن‌ها را در کشتی [فضایی] خود جای داده و از خطر بزرگی که کهکشان را طی سه‌گانه قبلی تهدید می‌کرد، نجات داده و به آندرومدا خواهد گریخت.
داستان نوح نبی، کشتی معروفش و نجات حیوانات را به یاد آورید.
اثر ادبی؟ تلمیح!
گاهی نویسنده یا گوینده برای شیرین کردن سخن خود به داستان، شعر یا موضوعی عمومی اشاره می‌کند.
این امر در ادبیات فارسی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد که جز آرایه‌های ادبی به شمار رفته و با نام «تلمیح» (به معنی گوشه چشم داشتن به موضوعی) شناخته می‌شود که مطمئنا تاکنون کاربرد متعدد آن را دیده‌اید.
اشاره به داستان‌ها و افسانه‌ها در استودیو بایوور نیز جایگاه خاص دارد که به تبع آن اصلا عجیب نیست که هواداران این استودیو و سری مس افکت سراغ نظریه‌ای چون «آرک» بروند.
فقط کافی‌ست که در ذهن خود فلش‌بکی به وقایع سه‌گانه بزنید تا به کَرّات با این موضوع برخورد داشته باشید.
خطر اسپویل داستان مس افکت 1 و 2
پایان مس افکت 1 را به یاد آورید. زمانی که «Saren» توسط اینپلنتی که «Sovereign» در بدن وی جای گذاری کرده بود، «کنترل ذهنی» (Mind Control) می‌شد، او در حالی که کنترلی از خود نداشت از شپرد خواست تا با پیوستن به وی و نیروهای «ریپر» از نابودی در امان بماند و «نظم نوینی» (New Order) را با هم پایه گذاری کنند.
این عبارات چه موضوعی را در ذهن شما تداعی می‌کند؟
حال کمی جلوتر بیایید و اتفاقات مس افکت 2 را مرور کنید. زمانی که شپرد در ابتدای بازی جان خود را از دست داد و توسط سربروس و با پروژه‌ای به نام «لازاروس» (Lazarus) با هزینه «4 میلیاردی» احیا شد و به زندگی بازگشت.
لازاروس (Lazarus of Bethany) فردی است که در کتاب مقدس داستان وی چنین نقل شده که «چهار روز» بعد از مرگش توسط عیسی مسیح احیا شد و به زندگی بازگشت.
افسانه Wild Hunt و بازی‌های ویدیویی
سال 2015 با عرضه عنوان موفق «The Witcher 3: Wild Hunt» همراه بود که شالوده اصلی داستان آن بر ماجرای وایلد هانت بنا شده بود.
وایلد هانت در دنیای ویچر سواران روح مانندی هستند که معمولا در زمستان ظاهر شده و جنگ و بدبختی را همراه می‌آوردند. عده‌ای معتقدند که آن‌ها به ستارگان آسمان مربوط می‌شوند و بعضی این شکارچیان را ارواح ناآرام شوالیه‌هایی می‌دانند که در جهان‌های دیگر به قتل رسیده‌اند.
پیش‌تر و در سری «Elder Scrolls» نیز با وایلد هانت برخورد کرده بودیم. مراسمی آیینی که از طرف «Bosmer»ها (الف‌های جنگلی) تدارک دیده شده تا افراد را به هیولاهایی خون‌خوار برای حفاظت از منطقه «Valenwood» بدل کند.
هر چند در عناوین ذکر شده از نوشته‌های «Andrzej Sapkowski» الهام گرفته شده است ولی این افسانه در اروپا قدمتی طولانی دارد.
روایات بین اقوام مختلف، متفاوت است ولی برای مثال در اسکاندیناوی مردم متقعد بوده‌اند که در سردترین و تاریک‌ترین روزهای سال در زمستان، زمانی که بادهای وحشی و طوفان‌های هولناک زوزه می‌کشند، اشباحی شکارچی که شاید ریشه جادویی داشته باشند یا روح کسانی باشند که مرگ آرامی را تجربه نکرده‌اند، سوار بر اسب، در آسمان شب ظاهر شده و به شکار افرادی که بیرون از خانه مانده‌اند می‌پردازند.
Ghost Raider، وایلد هانت آمریکای شمالی
افسانه وایلد هانت بین مردم کشورهای مختلف و با توجه به تاریخچه آن‌ها به شیوه‌های متفاوت روایت شده یا رنگ عوض کرده است.
بین مردم آمریکای شمالی (جایی که استدیو بایوور در آنجا واقع شده) این افسانه با شکلی متفاوت، با نام «Ghost Raiders» یا «روح سواران» شناخته می‌شود.
پیشینه این اسطوره به جنگ داخلی ایالات متحده در سال 1863 میلادی باز می‌گردد. زمانی که ایالت‌های جنوبی جدایی طلب، «Rebel»ها با متحمل شدن شکست‌های پیاپی مقابل نیروهای «Union»، در آخرین جبهه یعنی «چاتانوگا» مشغول جنگ بودند.
در پی ناکامی دوباره ربل‌ها و گریختن آن‌ها به سمت جنوب، گروه کوچکی حاضر به عقب نشینی نشدند.
ژنرال «Maeham» و 29 تن از یارانش در دامنه کوهی در منطقه «Blowing Spring» پنهان شده و کمپینی برای ترور، خراب‌کاری و حملات چریکی علیه نیروهای Union راه اندازی کردند.
حملات بی‌وقفه آن‌ها را به روح سواران معروف کرده بود.
این حملات ده ماه ادامه داشت تا زمانی که نقشه یکی از عملیات‌هایشان فاش شد و در مزرعه ذرتی غافل‌گیر شدند.
هر چند تمام نیروهای روح سوار در طی این مبارزه 13 ساعته طاقت فرسا کشته شدند ولی 360 تن از افراد دشمن که شامل نیروهای Union، جایزه بگیرها و مزدورها می‌شدند را به قتل رساندند. (به ازای هر نیروی روح سوار، دشمن 12 تن تلفات بر جای گذاشت.)
13 سال بعد زمانی که جنگ به فراموشی سپرده شده بود، مردم محلی ادعا کردند که هر ساله و در ماه «اکتبر» از سمت کوهستان صدای توپ‌های جنگی و تفنگ‌های فتیلیه را می‌شنوند. آن‌ها عامل این پدیده را ارواح ناآرام روح سوارانی می‌دانند که از دفن با آرامش محروم شده بودند.
تاختن در اندرومدا
اولین نمایش رسمی مس افکت: آندرومدا در E3 2015 به گونه‌ای آغاز شد که دوربین با تاکیدی خاص، نمایی از Mako را در فضایی بیابانی نشان می‌داد.
در ادامه و با حرکت Mako به سمت قلب صحرا، موزیک «Ghost Raiders in Sky» از «Jonny Cash» حال و هوای خاصی به نمایش بخشید. موزیکی که به گفته «یانیک روی» (رییس بایوور مونترال) با «دلیلی موجه» برای تریلر انتخاب شده بود.
متن آهنگ با اشاره به داستان روح سواران، کاوبوی‌هایی را توصیف می‌کند که در آسمان به دنبال شکار گاوی شیطانی هستند.
گویا در آینده دور، اسب جای خود را به Mako داده و حال کاوبویی خواهیم بود که در فضا، یا بهتر بگویم در صحرایی در سیاره‌ای درودست در فضا خواهیم تاخت.
بر اساس تیزر «N7 Day» ظاهرا نام شخصیت بازی نیز «Raider» است!
گویی همه چیز آماده شده تا ما نیز گوست رایدر شویم و در زمستان، همزمان با ظهور روح سواران در آسمان، در فضای آندرومدا ظاهر شده و به شکار رازهای این کهکشان بپردازیم.
ممکن است مواردی که در این متن به آن‌ها اشاره شد ارتباطی جزئی با طرح کلی داستان بازی داشته باشند ولی شاید این نوشته کمکی باشد تا زین‌پس با دید دقیق‌تری نسبت به بازی‌ها و داستان‌هایشان، تمثیل‌ها و اشاراتشان نگاه کنیم.
ولی مطمئن باشید هنگامی که اوایل سال بعد کنترل Mako را در یک دنیای ناشناخته (Uncharted World) در دست بگیرید حس یک روح سوار واقعی را خواهید داشت!
